Na przedstawionym radiogramie widoczny jest prawidłowy obraz stawu ramiennego w projekcji przednio-tylnej (AP). Główka kości ramiennej jest prawidłowo dosymetryzowana w panewce łopatki: jej środek pokrywa się mniej więcej z środkiem panewki, nie ma cech przemieszczenia ku przodowi ani ku tyłowi. Kontur kostny jest ciągły, bez przerwania linii korowej, co przemawia przeciwko złamaniu. Przestrzeń stawowa ma równomierną szerokość, bez wyraźnego zwężenia czy poszerzenia, które mogłoby sugerować podwichnięcie. Typowym punktem orientacyjnym w projekcji AP jest tzw. łuk przedni (arch of Shenton dla barku) – gładka, półkolista linia biegnąca od brzegu panewki po kontur głowy kości ramiennej; tutaj ta linia jest zachowana. Dodatkowo widoczne jest prawidłowe ustawienie obojczyka względem wyrostka barkowego łopatki, bez cech zwichnięcia stawu barkowo-obojczykowego. W praktyce klinicznej taka projekcja jest pierwszym, podstawowym zdjęciem wykonywanym przy urazach barku, bólach stawu ramiennego czy podejrzeniu zmian zwyrodnieniowych. Standardowe zalecenia (np. według European Society of Musculoskeletal Radiology) mówią, że do pełnej oceny stawu ramiennego warto łączyć tę projekcję z osiągową (barkowo-pachową) lub projekcją Y łopatki, ale poprawne rozpoznanie podstawowego ustawienia w AP jest kluczowe. Moim zdaniem warto sobie wyrobić nawyk patrzenia najpierw na relację głowa–panewka, potem na ciągłość brzegów kostnych i dopiero na resztę szczegółów – to bardzo pomaga w szybkim wychwytywaniu zwichnięć w codziennej pracy.
To zadanie dobrze pokazuje, jak łatwo na podstawowym radiogramie barku pomylić patologię z obrazem prawidłowym. Wiele osób, widząc dość skomplikowaną anatomię barku, od razu doszukuje się zwichnięcia, szczególnie gdy głowa kości ramiennej wydaje się lekko przesunięta względem panewki. Tymczasem w projekcji przednio-tylnej głowa rzadko kiedy wygląda jak idealnie centralnie „wciśnięta” w panewkę – jest to projekcja rzutowana, z nakładaniem się struktur, więc pewne pozorne przesunięcia są zupełnie fizjologiczne. W zwichnięciu przednim głowa kości ramiennej byłaby wyraźnie wysunięta ku przodowi i przyśrodkowo, najczęściej zlokalizowana poniżej wyrostka kruczego. W tylnym zwichnięciu widzielibyśmy charakterystyczne objawy, jak tzw. „lightbulb sign” czy utratę prawidłowego konturu przedniego. Na tym zdjęciu takich cech po prostu nie ma – relacja głowa–panewka jest zachowana, a łuk stawowy ciągły. Błędne rozpoznanie projekcji to drugi typowy problem. Barkowo-pachowa projekcja osiowa ma zupełnie inną geometrię: ramię jest odwiedzione, a promień pada z góry do dołu przez dół pachowy, dzięki czemu głowa kości ramiennej i panewka są widziane w prawie dokładnym rzucie osiowym. Tutaj mamy klasyczną projekcję AP: żebra nakładają się na obraz, obojczyk przebiega nad głową kości ramiennej, a panewka jest widoczna z boku, a nie „od góry”. Pomylenie tych projekcji wynika często z tego, że ktoś patrzy tylko na literkę „R” lub ogólny kształt barku, zamiast przeanalizować ustawienie kości i tor promienia. Z mojego doświadczenia dobrą praktyką jest zawsze zadanie sobie trzech pytań: czy przestrzeń stawowa jest równomierna, czy łuki korowe są ciągłe i czy projekcja zgadza się z ułożeniem żebrami i obojczyka. Jeśli te trzy elementy są spójne, to ryzyko błędnej interpretacji, jak w tym pytaniu, zdecydowanie maleje.