Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

Obraz, który widzimy na tym RTG, najłatwo pomylić z innymi patologiami okolicy przejścia lędźwiowo‑krzyżowego, dlatego dobrze jest rozumieć, czym się one od siebie różnią. Kręgozmyk L5 względem S1 to przede wszystkim przemieszczenie trzonu kręgu L5 do przodu w stosunku do trzonu S1. Oceniamy wtedy stopień ześlizgu, np. wg Meyerdinga, patrząc na zarys tylnych krawędzi trzonów. Na prawidłowo wykonanej projekcji bocznej tylne krawędzie powinny tworzyć jedną linię; przy kręgozmyku ta linia się „łamie”. W prezentowanym obrazie nie ma wyraźnego ześlizgu trzonu, za to widać zmianę w obrębie przestrzeni międzytrzonowej – to zupełnie inny mechanizm chorobowy. Częsty błąd myślowy polega na tym, że każdy patologiczny obraz w okolicy L5–S1 jest automatycznie nazywany kręgozmykiem, bo ta jednostka chorobowa jest po prostu bardziej kojarzona. Przerwanie ciągłości łuku, czyli spondyloliza, daje charakterystyczne ubytki w części międzystawowej łuku (pars interarticularis). Najlepiej widać je w projekcji skośnej, gdzie opisowo mówi się o „obroży na psie” w okolicy wyrostków stawowych. Tutaj strzałka nie wskazuje na łuk, tylko na szparę międzytrzonową, więc kierunek myślenia powinien być zupełnie inny. Rozszczep łuku (spina bifida) to z kolei wada wrodzona, widoczna głównie w projekcjach AP: tylne elementy kręgu nie domykają się w linii pośrodkowej, brak jest typowego cienia kolumny tylnej. Na bocznym zdjęciu, takim jak to, bardzo trudno „szukać” rozszczepu, bo nie jest to optymalna projekcja do tej patologii. Z mojego doświadczenia największy problem sprawia rozróżnienie zmian dyskopatycznych od przesunięć trzonów i uszkodzeń łuku. Dobrym nawykiem jest, żeby najpierw prześledzić linie przednich i tylnych krawędzi trzonów (czy są zachowane), potem ocenić wysokość wszystkich przestrzeni międzytrzonowych i dopiero na końcu oglądać łuki i wyrostki. Taka systematyczna analiza, zgodna z dobrymi praktykami w diagnostyce obrazowej, znacząco zmniejsza ryzyko pomyłki i pomaga poprawnie zidentyfikować dyskopatię tam, gdzie rzeczywiście ona jest, zamiast mylnie dopatrywać się kręgozmyku czy rozszczepu.