Na schemacie prawidłowo rozpoznałeś: 1 – załamek P, 2 – załamek T. To jest klasyczny zapis pojedynczego cyklu pracy serca w EKG. Załamek P odpowiada depolaryzacji przedsionków, czyli ich pobudzeniu elektrycznemu poprzedzającemu skurcz. W zapisie zawsze występuje przed zespołem QRS, ma zwykle niewielką amplitudę i zaokrąglony kształt. Załamek T natomiast odzwierciedla repolaryzację komór, czyli „powrót” komórek mięśnia komór do stanu wyjściowego po skurczu. Pojawia się po zespole QRS i odcinku ST, jest zwykle szerszy i łagodniej zaokrąglony niż P. Z mojego doświadczenia, w praktyce technika EKG kluczowe jest szybkie rozpoznanie tych elementów, bo od nich zaczyna się każda analiza zapisu: liczenie częstości, ocena rytmu zatokowego (czy każdy QRS ma przed sobą załamek P), ocena przewodzenia przedsionkowo‑komorowego (odstęp PQ) czy wstępna ocena niedokrwienia i zaburzeń elektrolitowych (kształt i biegunowość załamka T, odcinek ST). Standardy interpretacji EKG (np. zalecenia Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego) kładą duży nacisk na systematyczną analizę: najpierw rytm i załamek P, potem QRS, na końcu repolaryzacja, czyli ST i T. W codziennej pracy w pracowni diagnostyki elektromedycznej prawidłowe rozpoznawanie P i T pomaga uniknąć pomylenia artefaktów z patologią, np. drżenia mięśniowego z migotaniem przedsionków, czy płaskiego T z błędem ułożenia elektrod. Moim zdaniem warto sobie utrwalić prostą zasadę: mały, pierwszy – P (przedsionki), wysoki, ostry – QRS (komory kurczą się), ostatni, szerszy – T (komory się „resetują”).
Na przedstawionym fragmencie EKG widać pojedynczy cykl z wyraźnym zespołem QRS pośrodku oraz dwa niższe, zaokrąglone załamki po jego bokach. Typowy błąd polega na myleniu załamka P z T albo doszukiwaniu się tu załamka U, który w standardowym zapisie często w ogóle nie jest widoczny lub jest bardzo dyskretny. W zapisie prawidłowym najpierw pojawia się załamek P, potem zespół QRS, a po nim odcinek ST i załamek T. Załamek P zawsze poprzedza zespół QRS i odpowiada depolaryzacji przedsionków. Jest stosunkowo niski, ma łagodnie zaokrąglony kształt i występuje w stałym odstępie przed każdym kompleksem QRS w rytmie zatokowym. Załamek T natomiast pojawia się po zespole QRS i odcinku ST, jest zwykle szerszy niż P, często trochę wyższy i opisuje repolaryzację komór. Błędne odpowiedzi wynikają z odwrócenia tej kolejności albo z przypisania któregoś z załamków jako U. W praktyce klinicznej załamek U, jeśli w ogóle jest widoczny, pojawia się po załamku T, ma bardzo małą amplitudę i nie jest tak wyraźny jak na schemacie. Przypisywanie oznaczenia „1” do T lub U ignoruje podstawową sekwencję elektrycznej aktywności serca: najpierw przedsionki (P), potem komory (QRS), a na końcu ich repolaryzacja (T). Moim zdaniem często myli tu fakt, że oba załamki są podobnie zaokrąglone, ale kluczowe jest położenie względem zespołu QRS. Dobra praktyka w diagnostyce elektromedycznej polega na tym, żeby zawsze zaczynać analizę od zidentyfikowania P przed każdym QRS i T po każdym QRS. Dopiero później, w bardziej zaawansowanej interpretacji, zastanawiamy się, czy w ogóle widzimy załamek U, i czy ma on znaczenie diagnostyczne, np. w zaburzeniach elektrolitowych lub przy stosowaniu niektórych leków antyarytmicznych. Jeśli więc na schemacie przed wysokim, ostrym kompleksem QRS widzisz niski, zaokrąglony załamek, to zgodnie ze standardami EKG będzie to P, a analogiczny załamek po QRS – to T, a nie U.