Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

Na scyntygrafii kości wszystkie ogniska wzmożonego wychwytu radiofarmaceutyku wyglądają na pierwszy rzut oka dość podobnie – świecą jaśniej niż otaczająca kość. To często prowadzi do uproszczonego myślenia, że każda „plamka” to zwyrodnienie, zapalenie albo po prostu osteoporoza. Tymczasem kluczowe jest nie tylko to, że ognisko jest widoczne, ale przede wszystkim jego rozmieszczenie, liczba, kształt, intensywność i korelacja z obrazem klinicznym. Osteoporoza jest chorobą z uogólnionym ubytkiem masy kostnej. W scyntygrafii zwykle nie daje ona pojedynczych, ostrych ognisk typu hotspot, tylko raczej subtelne, rozlane zmiany wychwytu, a często obraz może być prawie prawidłowy. Jeśli widać wyraźne, ograniczone ogniska, to nie jest typowy obraz osteoporozy, tylko raczej zmian ogniskowych. Mylenie osteoporozy z przerzutami wynika z przenoszenia schematów z RTG na scyntygrafię, co jest dość częstym błędem. Stany zapalne kości i stawów, jak zapalenie kości (osteomyelitis) czy aktywne zapalenie stawu, rzeczywiście dają wzmożony wychwyt, ale zazwyczaj są to zmiany bardziej zlokalizowane, często jednostronne, związane z konkretnym objawem klinicznym, bólem, zaczerwienieniem. Widzimy wtedy jedno lub kilka ognisk w okolicy podejrzanej o infekcję, a nie liczne rozsiane zmiany w całym szkielecie osiowym. Podobnie zmiany zwyrodnieniowe – artroza, spondyloza – powodują podwyższony wychwyt w obrębie stawów obciążanych: kolana, biodra, kręgosłup lędźwiowy, drobne stawy rąk. Obraz jest często symetryczny, bardziej „pasujący” do miejsc mechanicznego przeciążenia. W odróżnieniu od tego, choroba przerzutowa daje wiele ognisk o różnej wielkości, rozmieszczonych w kręgosłupie, żebrach, miednicy, kościach długich, czasem w nietypowych lokalizacjach. Z mojego doświadczenia największy błąd polega na patrzeniu na jedno ognisko w oderwaniu od całej mapy wychwytu. Dobre praktyki w medycynie nuklearnej wymagają zawsze oceny globalnego wzorca oraz uwzględnienia wywiadu onkologicznego pacjenta i innych badań obrazowych. Dopiero wtedy można sensownie odróżnić zwyrodnienia czy zapalenie od zmian przerzutowych.