Na zaznaczonym fragmencie EKG widoczny jest klasyczny odstęp QT – czyli czas od początku zespołu QRS (pierwsze wychylenie zespołu komorowego, zwykle załamek Q lub R) do końca załamka T. Ten odcinek obejmuje pełny czas depolaryzacji i repolaryzacji komór serca. W praktyce mówi się, że QT to „elektryczne życie komór”, bo opisuje, jak długo komory są pobudzone i jak się potem wyciszają. To właśnie ten zakres jest oznaczony na schemacie: start na początku ostrego, wysokiego wychylenia (zespół QRS) i koniec na opadającym ramieniu załamka T. Moim zdaniem to jeden z kluczowych parametrów w EKG, który technik czy ratownik musi rozpoznawać niemal odruchowo. W codziennej pracy odstęp QT zawsze oceniamy z korekcją do częstości rytmu serca (QTc, np. wg wzoru Bazzetta). Normy QTc to orientacyjnie do ok. 440 ms u mężczyzn i 460 ms u kobiet, ale trzeba też patrzeć na zalecenia aktualnych wytycznych ESC i Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Wydłużony QT może świadczyć o ryzyku groźnych komorowych zaburzeń rytmu, np. torsade de pointes, i często jest związany z lekami (neuroleptyki, niektóre antyarytmiki, antybiotyki makrolidowe), zaburzeniami elektrolitowymi (hipokaliemia, hipomagnezemia), wrodzonym zespołem długiego QT. Skrócony QT może pojawiać się np. w hiperkalcemii. W pracowni EKG dobrą praktyką jest mierzenie QT w kilku odprowadzeniach (najczęściej II, V5, V6) i wybór najlepiej widocznego końca załamka T, unikając odprowadzeń z wyraźną załamkowością U. Z mojego doświadczenia warto zawsze powiększyć zapis na ekranie aparatu, żeby dokładnie uchwycić koniec T, bo to tam najczęściej popełnia się błędy pomiarowe. Prawidłowe rozpoznanie odstępu QT, tak jak w tym pytaniu, to podstawa bezpiecznej interpretacji EKG.
Na schemacie zaznaczono odstęp QT, czyli fragment od początku zespołu QRS do końca załamka T, ale bardzo łatwo jest go pomylić z innymi elementami zapisu EKG. Wiele osób automatycznie myśli o odstępie PQ, bo to też „odstęp” i też obejmuje załamek P, jednak w tym rysunku nie widać wyraźnego załamka P przed zespołem QRS. Odstęp PQ (często nazywany PR) zaczyna się na początku załamka P i kończy na początku zespołu QRS. Obejmuje przewodzenie przedsionkowo–komorowe przez węzeł AV, pęczek Hisa i odnogi. Na rysunku zaznaczenie obejmuje wyraźnie cały wysoki zespół komorowy oraz załamek T, więc to już wyklucza PQ/PR. Inny typowy trop to odcinek PQ, który jest czymś innym niż odstęp. Odcinek PQ to fragment izoelektryczny pomiędzy końcem załamka P a początkiem zespołu QRS. W prawidłowym EKG leży on na linii izoelektrycznej i nie zawiera ani załamka P, ani QRS. Na schemacie mamy zaznaczone duże wychylenie komorowe i późniejszy załamek, więc to w ogóle nie pasuje do definicji odcinka PQ. Podobnie z odcinkiem ST – to częsty błąd, bo wiele rysunków EKG pokazuje właśnie ST z jakimś prostokątem czy linią. Odcinek ST leży między końcem zespołu QRS (punktem J) a początkiem załamka T. W prawidłowych warunkach powinien być blisko linii izoelektrycznej i jest kluczowy w rozpoznawaniu niedokrwienia i zawału (uniesienia lub obniżenia ST). Na naszym rysunku zakres obejmuje wyraźnie nie tylko ST, ale też cały załamek T aż do jego końca, co jest charakterystyczne dla odstępu QT. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie każdego „długiego prostokąta” na rysunku EKG z odcinkiem ST, bo wiele materiałów szkoleniowych skupia się właśnie na ST w kontekście zawału. Tymczasem dobra praktyka w diagnostyce elektromedycznej wymaga precyzyjnego rozróżniania: odstępy zawsze liczymy od początku jakiegoś załamka do początku lub końca innego załamka (np. PQ, QT), a odcinki są fragmentami między końcami i początkami załamków, zwykle leżącymi na linii izoelektrycznej (ST, PQ). Jeśli na schemacie w zakres wchodzi cały zespół QRS i cały załamek T, to definicyjnie mówimy o odstępie QT, a nie o PQ, ST czy odcinku PQ.