Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

Obraz przedstawia boczne zdjęcie RTG przejścia lędźwiowo‑krzyżowego, a strzałka wskazuje na wyraźnie zwężoną przestrzeń międzytrzonową L5–S1. Typowy błąd przy interpretacji takich radiogramów polega na myleniu zmian dyskopatycznych z patologią łuku kręgu lub z kręgozmykiem. Kręgozmyk L5 względem S1 rozpoznaje się na podstawie przemieszczenia trzonu kręgu do przodu w stosunku do kości krzyżowej, oceniając tzw. linię Fergusona albo podział trzonu S1 na cztery równe części. Na prawidłowo opisanym zdjęciu w kręgozmyku widzimy „ześlizgnięcie” się całego trzonu, a nie tylko zmianę szerokości szpary międzykręgowej. Tutaj tego nie ma – położenie trzonów względem siebie jest zachowane, nie ma typowego „step-off” na krawędziach trzonów. Często też mylone jest przerwanie ciągłości łuku z samą degeneracją krążka. Przerwanie łuku (spondyloliza) lokalizuje się w części międzywyrostkowej łuku, w tzw. pars interarticularis, a najlepiej uwidacznia się je w projekcjach skośnych, gdzie opisowo mówi się o „obroży na psie” w odcinku lędźwiowym. Na zdjęciu bocznym, szczególnie tak jak tutaj, nie ma wyraźnego obrazu przerwania łuku – zamiast tego widoczna jest zmiana w obrębie przestrzeni międzytrzonowej. Rozszczep łuku, czyli swoisty ubytek lub brak zrostu części łuku kręgowego, to wada wrodzona albo efekt przewlekłego uszkodzenia, i radiologicznie lokalizuje się zdecydowanie bardziej ku tyłowi, w okolicy nasad łuku, a nie między trzonami. Typowym błędem myślowym jest patrzenie tylko na strzałkę i szukanie „pęknięcia kości”, zamiast najpierw odpowiedzieć sobie na pytanie: czy zaznaczona struktura to kość, czy przestrzeń międzykręgowa. W dobrych praktykach oceny RTG kręgosłupa zawsze zaczyna się od identyfikacji poziomów (L4–L5, L5–S1), oceny wysokości wszystkich przestrzeni międzykręgowych, a dopiero później przechodzi do analizy łuków i ewentualnego kręgozmyku. Gdybyśmy stosowali taki uporządkowany schemat, pomyłki typu „przerwanie łuku zamiast dyskopatii” zdarzają się dużo rzadziej.