Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

Kluczowy problem w tym pytaniu polega na zrozumieniu, jakie ryzyko wiąże się z podaniem kontrastu w rezonansie magnetycznym i który parametr krwi to ryzyko najlepiej odzwierciedla. W MR z kontrastem gadolinowym główną obawą jest upośledzona funkcja nerek, bo to właśnie przez nerki wydalany jest środek kontrastowy. Z tego powodu w praktyce klinicznej oraz w zaleceniach towarzystw radiologicznych jako podstawowy parametr oceniający bezpieczeństwo podania kontrastu przyjmuje się stężenie kreatyniny i wynik eGFR, który z kreatyniny jest wyliczany. Częsty błąd polega na tym, że ktoś szuka „jakiegokolwiek ważnego parametru krwi” i wybiera np. hemoglobinę, bo kojarzy się z ogólnym stanem pacjenta czy ryzykiem niedotlenienia. Hemoglobina ma znaczenie przy ocenie anemii, tolerancji wysiłku, zabiegów operacyjnych, ale nie jest bezpośrednim wyznacznikiem bezpieczeństwa podania środka kontrastowego w MR. Nawet przy umiarkowanej anemii kontrast gadolinowy może być podany, jeśli nerki pracują prawidłowo. Podobnie z bilirubiną – kojarzy się z funkcją wątroby i drożnością dróg żółciowych, jest ważna np. przy planowaniu niektórych leków metabolizowanych wątrobowo, ale standardowe środki kontrastowe do MR są wydalane nerkowo, a nie żółciowo. Zaburzenia wątrobowe mogą wpływać na ogólny stan pacjenta, ale nie są głównym kryterium kwalifikacji do gadolinu. Fibrynogen z kolei jest parametrem układu krzepnięcia, przydaje się przy ocenie ryzyka krwawień, zabiegów inwazyjnych, urazów czy stanów zapalnych. W rezonansie z kontrastem nie wykonuje się jednak zwykle procedur naruszających ciągłość tkanek (jak punkcje czy biopsje w tym samym czasie), więc fibrynogen nie jest kluczowy w kwalifikacji do podania środka kontrastowego. Typowym błędem myślowym jest patrzenie na pytanie z perspektywy „który parametr ogólnie coś mówi o stanie zdrowia”, zamiast zadać sobie pytanie: „jakim narządem jest wydalany kontrast i co muszę zbadać, żeby ten narząd ocenić?”. Kiedy uświadomimy sobie, że chodzi o nerki, wybór kreatyniny staje się logiczny i spójny z rzeczywistą praktyką w pracowniach MR i TK.