Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W tym pytaniu łatwo się pomylić, jeśli ktoś myśli głównie anatomicznie: piersi leżą przecież na klatce piersiowej, a w jej sąsiedztwie mamy sporo narządów jamy brzusznej. Ale w radioterapii kluczowa jest nie tylko anatomia, lecz przede wszystkim geometria pól napromieniania i fizyka rozkładu dawki. Trzustka, wątroba czy nerki znajdują się stosunkowo daleko od standardowych pól stosowanych w teleradioterapii piersi, zwłaszcza przy klasycznym napromienianiu w technice tangencjalnej. Wiązki promieniowania są ułożone tak, aby objąć pierś i ewentualnie ścianę klatki piersiowej, z jak najmniejszym wejściem w głąb jamy brzusznej. W praktyce klinicznej pole piersiowe ma charakter „styczny” do klatki piersiowej: jedna krawędź wiązki przebiega bardzo blisko powierzchni skóry, druga przechodzi przez tkankę piersiową i fragment płuca. Dzięki temu większość dawki kończy się na poziomie żeber i płuca, a narządy takie jak trzustka czy wątroba dostają jedynie znikomą, rozproszoną dawkę, daleko poniżej progów tolerancji. Nerki są jeszcze niżej i bardziej bocznie, więc przy prawidłowym pozycjonowaniu pacjentki ich ekspozycja jest praktycznie pomijalna. Typowym błędem myślowym jest założenie, że skoro promieniowanie „przechodzi przez ciało”, to wszystkie narządy poniżej są tak samo zagrożone. W radioterapii to tak nie działa – planowanie jest bardzo precyzyjne, a pola są ograniczone kolimatorami, listkami MLC i odpowiednio dobranymi kątami gantry. Dlatego za narząd krytyczny przy napromienianiu piersi lewej uważa się przede wszystkim serce, a nie narządy jamy brzusznej. Oczywiście w innych lokalizacjach nowotworów, np. w radioterapii trzustki, wątroby czy guzów nerek, te narządy stają się kluczowe i wymagają ścisłej kontroli dawek. W pytaniu jednak mowa konkretnie o teleradioterapii piersi lewej, gdzie główne znaczenie ma ochrona serca i płuca lewego, zgodnie z aktualnymi wytycznymi i codzienną praktyką kliniczną.