Zawód: Technik elektroradiolog
Kategorie: Diagnostyka obrazowa Anatomia w obrazowaniu
Prawidłowy zakres pomiaru BMD metodą DXA w odcinku lędźwiowym to kręgi L1–L4 i właśnie dlatego ta odpowiedź jest uznawana za standard. Wynika to z wytycznych większości towarzystw naukowych, m.in. ISCD (International Society for Clinical Densitometry), które jasno mówią, że podstawowym miejscem oceny gęstości mineralnej kości w kręgosłupie jest odcinek lędźwiowy od pierwszego do czwartego kręgu. Ten fragment kręgosłupa jest z reguły dobrze uwidoczniony, ma stosunkowo mało nakładających się struktur, a jednocześnie jest bardzo czuły na wczesne ubytki masy kostnej, zwłaszcza u kobiet po menopauzie. W praktyce technik przy pozycjonowaniu pacjenta kładzie go na plecach, prostuje odcinek lędźwiowy, często podkładając klin pod nogi, tak aby kręgosłup był jak najbardziej równoległy do stołu. Na obrazie DXA trzeba wyraźnie widzieć trzon L1 i L4, a program analizujący automatycznie wyznacza regiony zainteresowania (ROI) dla L1, L2, L3 i L4. Jeżeli któryś z kręgów jest zmieniony, np. przez ciężkie zwyrodnienie, złamanie kompresyjne, operację z implantem, to zgodnie z dobrymi praktykami ten krąg się wyklucza z analizy i liczy się średnią BMD z pozostałych, ale nadal w obrębie L1–L4. Moim zdaniem warto zapamiętać też, że wynik DXA z L1–L4 jest jednym z głównych parametrów używanych do rozpoznania osteoporozy według kryteriów WHO (na podstawie T-score). W codziennej pracy technika czy elektroradiologa poprawne ustawienie i oznaczenie L1–L4 ma ogromne znaczenie, bo każde przesunięcie pola skanowania, pomyłka w identyfikacji kręgów albo objęcie np. Th12 zamiast L1 może zafałszować wynik. W porządnie prowadzonych pracowniach zawsze zwraca się uwagę na to, żeby widoczny był także fragment Th12 i górna część miednicy – to pomaga poprawnie policzyć, który krąg jest który, ale analizuje się właśnie L1–L4.