Prawidłowa odpowiedź to badanie tympanometryczne, bo właśnie w tym badaniu w praktyce klinicznej mierzy się impedancję akustyczną ucha środkowego, a dokładniej – reaktancję i rezystancję układu błona bębenkowa–kosteczki słuchowe. Tympanometr wprowadza do przewodu słuchowego zewnętrznego sygnał dźwiękowy o określonej częstotliwości (zwykle 226 Hz u dorosłych) i jednocześnie zmienia ciśnienie w przewodzie. Na tej podstawie analizuje, ile energii akustycznej jest odbijane, a ile przenoszone przez układ ucha środkowego. Z tego wychodzi krzywa tympanogramu, która w praktyce jest po prostu graficznym zapisem zmian podatności/impedancji ucha środkowego w funkcji ciśnienia. Moim zdaniem ważne jest, żeby kojarzyć: tympanometria = ocena funkcji ucha środkowego (trąbka słuchowa, ruchomość błony, łańcuch kosteczek, ewentualny płyn w jamie bębenkowej). W gabinecie laryngologicznym tympanometria jest standardowym badaniem dodatkowym u dzieci z nawracającymi zapaleniami ucha, u pacjentów z niedosłuchem przewodzeniowym czy przy podejrzeniu wysiękowego zapalenia ucha środkowego. Prawidłowy tympanogram typu A sugeruje prawidłową impedancję, natomiast typ B lub C wskazuje na zaburzenia, np. płyn w jamie bębenkowej lub niedrożność trąbki słuchowej. W audiologii i protetyce słuchu wynik tympanometrii wykorzystuje się też przy doborze aparatów słuchowych i planowaniu dalszej diagnostyki – jeśli impedancja jest nieprawidłowa, sama audiometria tonalna nie wystarczy i trzeba szukać przyczyny w uchu środkowym. Dobra praktyka jest taka, że każda pełniejsza ocena słuchu, zwłaszcza u dzieci, powinna łączyć audiometrię z tympanometrią, bo dopiero wtedy mamy pełniejszy obraz drogi przewodzeniowej dźwięku.
Wiele osób intuicyjnie myli różne rodzaje badań słuchu, bo wszystkie odbywają się „na uszy” i często w tym samym gabinecie. Warto więc rozdzielić sobie, co konkretnie mierzy każde z nich. Audiometria tonalna ocenia przede wszystkim próg słyszenia, czyli jak czuły jest narząd słuchu na dźwięki o różnych częstotliwościach i natężeniach. Wynikiem jest audiogram, który pokazuje poziom ubytku słuchu. To badanie nie mierzy jednak parametrów mechanicznych ucha środkowego, takich jak impedancja akustyczna, tylko reakcję całego układu słuchowego na bodziec. To jest typowy błąd myślowy: skoro badanie dotyczy słuchu, to wydaje się, że „na pewno coś z impedancją też tam jest”. Niestety nie – audiometria to badanie progów, nie właściwości mechanicznych. Otoemisje akustyczne z kolei służą do oceny funkcji komórek rzęsatych zewnętrznych w ślimaku. Aparat rejestruje bardzo ciche dźwięki generowane przez ucho wewnętrzne w odpowiedzi na bodziec. Jest to świetne narzędzie do badań przesiewowych słuchu u noworodków i małych dzieci, ale dotyczy głównie ucha wewnętrznego, a nie ucha środkowego jako układu mechaniczno-akustycznego. Impedancji akustycznej tym badaniem się nie wyznacza, chociaż obecność płynu w uchu środkowym może pośrednio wpływać na wynik. Potencjały wywołane (słuchowe potencjały wywołane pnia mózgu – ABR/BERA) badają przewodnictwo impulsów nerwowych w drodze słuchowej, od ślimaka aż do pnia mózgu. Rejestruje się aktywność bioelektryczną w odpowiedzi na bodziec dźwiękowy. To badanie neurofizjologiczne, nie mechaniczne. Z mojego doświadczenia uczniowie często mieszają je z tympanometrią, bo oba badania są obiektywne i „same się nagrywają”, ale ich cel jest zupełnie inny. Jedynie badanie tympanometryczne jest zaprojektowane specjalnie do oceny impedancji akustycznej ucha środkowego – przez kontrolowaną zmianę ciśnienia w przewodzie słuchowym i pomiar ilości energii odbitej od błony bębenkowej. Dlatego tylko ta odpowiedź jest merytorycznie poprawna, a pozostałe opisują inne, ważne, ale zupełnie różne metody diagnostyczne.