Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W tym typie pytania łatwo się pomylić, bo wszędzie pojawiają się stopnie i kierunki odchylenia, a w głowie robi się mały bałagan. Kluczowe jest zrozumienie, po co w ogóle odchylamy lampę przy projekcji przednio‑tylnej kręgów szyjnych CIII–CVII. Odcinek szyjny ma fizjologiczną lordozę, do tego dochodzą barki, żuchwa i potylica, które częściowo zasłaniają obraz. Delikatny kąt dogłowowy pozwala „wycelować” promień centralny tak, żeby lepiej przejść przez przestrzenie międzykręgowe i uniknąć nakładania się struktur. Zbyt duży kąt, rzędu 40–45°, powodowałby znaczną deformację obrazu: trzony kręgów byłyby wydłużone lub skrócone, przestrzenie międzykręgowe sztucznie poszerzone albo wręcz niewidoczne, a ocena geometrii kręgosłupa stałaby się mało wiarygodna. Taki zakres kątów stosuje się raczej w specjalnych projekcjach, np. stawów mostkowo‑obojczykowych czy niektórych projekcjach czaszki, a nie w rutynowym RTG szyi. Równie mylący bywa kierunek – doogonowo zamiast dogłowowo. Intuicyjnie ktoś może pomyśleć: „skoro głowa jest wyżej, to skieruję promień w dół”. W odcinku szyjnym chodzi jednak o obejście przeszkód anatomicznych, czyli barków i żuchwy, dlatego promień prowadzimy ku górze (cranial), a nie ku dołowi. Ustawienie doogonowe mogłoby zwiększyć nakładanie się cieni barków na dolne kręgi szyjne i utrudnić ocenę C6–C7, co w kontekście urazów jest szczególnie niebezpieczne diagnostycznie. Z mojego doświadczenia częsty błąd to przenoszenie nawyków z innych projekcji: ktoś pamięta duże kąty z badań czaszki czy mostka i automatycznie je stosuje przy szyi. W dobrych praktykach techniki radiologicznej dla kręgosłupa szyjnego CIII–CVII w projekcji AP podaje się wyraźnie: niewielkie odchylenie lampy, około 10–15° dogłowowo, dostosowane do lordozy, bez przesady w żadną stronę. Dlatego wszystkie odpowiedzi z dużym kątem lub z kierunkiem doogonowym są po prostu niezgodne z obowiązującymi standardami pozycjonowania.