Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W urografii łatwo się pomylić, bo brzmi to trochę jak zwykłe zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej albo jak badanie kontrastowe przewodu pokarmowego. Kluczowa rzecz: jest to badanie dróg moczowych z użyciem jodowego środka kontrastującego podawanego dożylnie, a nie doustnie. Podanie doustne ma sens przy badaniach przewodu pokarmowego, takich jak pasaż jelita cienkiego czy gastrografia, gdzie kontrast musi przejść przez żołądek i jelita. W urografii zależy nam na tym, żeby kontrast został przefiltrowany przez nerki i wydalony do moczu, więc tylko droga dożylna odzwierciedla realną funkcję wydzielniczą nerek i drożność moczowodów. Kolejna sprawa to liczba zdjęć. Jedno zdjęcie jamy brzusznej, niezależnie czy w projekcji AP czy PA, nie pokaże nam fazy nerkowej, wydalniczej i wypełnienia pęcherza. Urografia jest badaniem sekwencyjnym: wykonuje się serię zdjęć w określonych odstępach czasu po podaniu kontrastu. To pozwala ocenić dynamikę wydzielania i ewentualne opóźnienia po jednej stronie, co może świadczyć np. o kamicy, zwężeniu moczowodu czy ucisku z zewnątrz. Projekcja PA w urografii też nie jest standardem. W praktyce klinicznej używa się głównie projekcji AP, bo pacjent leży na plecach, co jest wygodne i stabilne, a narządy jamy brzusznej i przestrzeni zaotrzewnowej są dobrze widoczne. Projekcje PA mogą się pojawić w innych badaniach, np. w klasycznym RTG klatki piersiowej, ale nie są typowe dla standardowej urografii. Typowy błąd myślowy polega na wrzuceniu wszystkich badań z kontrastem do jednego worka i założeniu, że jak jest kontrast, to można go podać doustnie i zrobić jedno zdjęcie. W diagnostyce obrazowej bardzo ważne jest skojarzenie: co badam, jak organ działa fizjologicznie i jak środek kontrastujący ma się przez ten układ przemieszczać. W urografii zawsze myślimy o filtracji w kłębuszkach, wydzielaniu do miedniczek i przepływie przez moczowody, więc logicznie wynika z tego podanie dożylne i konieczność serii zdjęć, a nie pojedynczej ekspozycji w dowolnej projekcji.