Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W stereotaksji łatwo pomylić się, jeśli myśli się o niej jak o „zwykłym” napromienianiu tylko z trochę większą precyzją. Sedno problemu jest takie, że nie chodzi tu o jedno duże pole, które obejmuje guz. Pojedyncze szerokie pole powodowałoby, że duża dawka trafi nie tylko w nowotwór, ale także w znaczną objętość zdrowych tkanek po drodze i za guzem. To jest raczej podejście z prostszych technik teleterapii 2D, a nie z nowoczesnej radiochirurgii stereotaktycznej. Drugim częstym skojarzeniem jest użycie wielu wiązek, ale tylko z jednej strony. Wtedy nadal mamy skupienie dawki po jednej stronie ciała, a od strony przeciwnej tkanki są praktycznie oszczędzone, lecz gradient dawki nie jest aż tak stromy wokół guza. W stereotaksji standardem jest rozłożenie wiązek z różnych kierunków przestrzennych tak, żeby każda pojedyncza wiązka niosła stosunkowo niewielką dawkę, ale w miejscu ich przecięcia powstaje maksimum dawki. Stąd wzięło się to charakterystyczne pojęcie „zbiegających się wiązek”. Koncepcja wiązek „wychodzących z jednego punktu” jest fizycznie i geometrycznie odwrotna do tego, co robimy. Aparat terapeutyczny (np. akcelerator liniowy, Gamma Knife, CyberKnife) jest źródłem promieniowania i to wiązki wychodzą z głowicy urządzenia, a zbiegają się w guzie. Myślenie, że wychodzą z guza, to typowe odwrócenie perspektywy, które często widać u osób zaczynających naukę radioterapii. Dobra praktyka kliniczna polega na takim zaplanowaniu geometrii wiązek, kolimatorów, łuków i intensywności, aby uzyskać jak najwyższy stosunek dawki w guzie do dawki w tkankach zdrowych. W stereotaksji dąży się do bardzo stromego spadku dawki poza celem, co osiąga się właśnie przez wiele zbieżnych wiązek z różnych kątów, a nie przez jedno duże pole czy jednostronny „wachlarz” wiązek. Z mojego doświadczenia, jak się raz zrozumie ideę sumowania się małych dawek w jednym punkcie, to od razu odpadają wszystkie inne, pozornie podobne, ale jednak błędne koncepcje.