Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

Ultrasonograficzne środki kontrastowe często budzą skojarzenia z kontrastami stosowanymi w TK czy w MR, co prowadzi do nieporozumień. Podstawowy błąd myślowy polega na założeniu, że skoro kontrast to „coś silnego”, to musi być toksyczny lub obciążający dla organizmu. W przypadku kontrastów do USG jest wręcz odwrotnie: są one projektowane jako preparaty o bardzo wysokim bezpieczeństwie, a ich toksyczność jest minimalna w porównaniu z jodowymi środkami kontrastowymi do TK czy gadolinowymi do MR. Z punktu widzenia nowoczesnych standardów obrazowania nie mówi się o „toksycznych mikropęcherzykach”, bo takie preparaty po prostu nie byłyby dopuszczone do rutynowego użycia klinicznego. Kolejne nieporozumienie dotyczy drogi podania. Ultrasonograficzne środki kontrastowe działają poprzez wzmocnienie sygnału odbitego od krwi krążącej w naczyniach, więc muszą znaleźć się w krwiobiegu. Dlatego jedyną skuteczną drogą podania w diagnostyce naczyniowej i narządowej jest droga dożylna. Podanie doustne miałoby sens jedynie w przypadku chęci uwidocznienia światła przewodu pokarmowego, ale w praktyce klinicznej do USG jamy brzusznej i CEUS nie stosuje się doustnych mikropęcherzyków gazu jako standardowego kontrastu. USG przewodu pokarmowego opiera się głównie na ocenie ściany jelit i żołądka oraz standardowym przygotowaniu pacjenta, a nie na doustnych kontrastach gazowych. Warto też zwrócić uwagę na fizykę zjawiska. Mikropęcherzyki gazu są bardzo silnymi rozpraszaczami fal ultradźwiękowych na granicy gaz–płyn. Aby ten efekt był użyteczny, pęcherzyki muszą krążyć w naczyniach, a więc być obecne w krwi. To jest powód, dla którego technika CEUS opiera się na dożylnym wstrzyknięciu kontrastu. Doustne podanie gazu (np. w postaci piany czy napojów gazowanych) może dawać artefakty w jelitach, ale nie jest kontrolowanym, standaryzowanym środkiem kontrastowym do ultrasonografii według współczesnych wytycznych. Z mojego doświadczenia część osób myli też kontrast do USG z kontrastem do badań rentgenowskich przewodu pokarmowego (np. baryt). Tam faktycznie podaje się środek doustnie, ale jest to zupełnie inna technika i inny rodzaj kontrastu. W USG kontrastowym liczą się nietoksyczne mikropęcherzyki gazu podawane dożylnie, które pozostają wewnątrznaczyniowe i umożliwiają dokładną ocenę unaczynienia narządów i zmian ogniskowych, zgodnie z aktualnymi wytycznymi EFSUMB i innymi standardami diagnostyki obrazowej.