Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W PET/CT bardzo łatwo pomylić się, bo na pierwszy rzut oka wydaje się, że skoro urządzenie rejestruje promieniowanie gamma, to używa się izotopów gamma. I tu jest ten typowy błąd myślowy: mylimy to, co emituje radioizotop, z tym, co w końcu rejestruje detektor. W PET kluczowy jest emiter beta plus, czyli taki radionuklid, który w swoim rozpadzie wytwarza pozyton. Pozyton to antycząstka elektronu, naładowana dodatnio. Po krótkim torze w tkance pozyton zderza się z elektronem i dopiero wtedy dochodzi do anihilacji i powstają dwa fotony gamma o energii 511 keV. Detektory PET nie rejestrują więc bezpośrednio rozpadu beta, tylko produkty anihilacji. Promieniowanie alfa nie ma tu w ogóle zastosowania – cząstki alfa mają bardzo mały zasięg w tkankach i są silnie jonizujące, przez co kompletnie nie nadają się do obrazowania tomograficznego całego ciała. Stosuje się je czasem w terapii izotopowej, ale nie w PET. Emiter beta minus też nie pasuje, bo w tym rozpadzie powstaje elektron, a nie pozyton. Elektron nie anihiluje z elektronem, tylko traci energię w ośrodku przez jonizację i hamowanie, więc nie generuje tych charakterystycznych dwóch fotonów 511 keV pod kątem 180°. Tego rodzaju izotopy wykorzystuje się głównie w terapii (np. 90Y, 131I), ewentualnie w innych typach badań, ale nie w klasycznym PET. Często zdarza się też, że ktoś odpowiada „gamma”, bo kojarzy, że w medycynie nuklearnej jest gammakamera i scyntygrafia. Tam faktycznie używa się emiterów gamma, ale to jest SPECT, a nie PET. PET opiera się właśnie na fizyce anihilacji pozyton–elektron. Moim zdaniem warto sobie to poukładać tak: do ciała zawsze podajemy emiter beta plus, a urządzenie rejestruje pary fotonów gamma po anihilacji. Jak zapamiętasz ten ciąg zdarzeń, to podobne pytania przestają być problemem.