Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

Poprawnie – w brachyterapii typu MDR (medium dose rate) przyjmuje się, że tempo dawki mieści się w zakresie od ok. 2 do 12 Gy/h i to właśnie odpowiada zaznaczonej odpowiedzi. Ten przedział jest ustalony w oparciu o klasyczne podziały ICRU/ICRP na LDR, MDR, HDR i PDR. W praktyce klinicznej takie dawki uzyskuje się głównie przy użyciu źródeł o średniej aktywności i systemów afterloading, gdzie aplikator jest już założony w ciele pacjenta, a źródło jest wsuwane automatycznie pod kontrolą aparatu. Moim zdaniem warto zapamiętać proste skojarzenie: LDR to dawki rzędu dziesiątych części Gy na godzinę, HDR to kilkanaście Gy na godzinę i więcej, a MDR leży właśnie pomiędzy, czyli te 2–12 Gy/h. W tym zakresie dawki mamy jeszcze relatywnie długi czas ekspozycji, liczony w dziesiątkach minut, czasem w godzinach, ale już zdecydowanie krótszy niż przy klasycznej brachyterapii LDR, gdzie źródła pozostawały w pacjencie nawet kilka dni. Z punktu widzenia planowania leczenia tempo dawki wpływa na biologiczny efekt promieniowania – przy MDR można uzyskać pewien kompromis między wygodą organizacyjną (krótszy pobyt pacjenta w osłoniętej sali, większa przepustowość) a korzyściami radiobiologicznymi podobnymi do LDR, np. lepszą tolerancją tkanek zdrowych dzięki częściowej możliwości naprawy subletalnych uszkodzeń. W standardach radioterapii podkreśla się, że przy planowaniu brachyterapii MDR trzeba bardzo dokładnie określić geometrię aplikatorów, zweryfikować położenie w obrazowaniu (najczęściej TK) i kontrolować czas przebywania źródła w poszczególnych pozycjach (tzw. dwell time), bo przy 2–12 Gy/h nawet niewielkie przesunięcie aplikatora albo błąd w czasie może skutkować istotnym przedawkowaniem w krytycznych narządach, np. pęcherzu czy odbytnicy. W wielu ośrodkach MDR jest stosowana np. w leczeniu nowotworów ginekologicznych czy guzów głowy i szyi, gdzie ważne jest połączenie precyzji przestrzennej z umiarkowanym tempem dawki.