Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W ocenie wieku kostnego kluczowa jest standaryzacja – zawsze to samo ułożenie, ta sama ręka, ta sama projekcja. W praktyce medycznej przyjęto, że wykonuje się pojedyncze zdjęcie lewej ręki i nadgarstka w projekcji P-A, czyli promień pada od strony dłoniowej na detektor podłożony od strony grzbietowej. Wybór innych odpowiedzi zwykle wynika z pomieszania dwóch rzeczy: kierunku wiązki promieniowania (P-A vs A-P) oraz wyboru strony (lewa vs prawa). U wielu osób działa tu prosta intuicja: skoro dziecko jest praworęczne, to może trzeba badać rękę „bardziej rozwiniętą”, czyli prawą. Tymczasem w diagnostyce obrazowej chodzi nie o subiektyczne wrażenie, tylko o porównywalność z atlasami i normami. Wszystkie standardowe atlasy wieku kostnego są oparte na lewej ręce, więc wykonanie zdjęcia prawej zaburza bezpośrednią porównywalność. Teoretycznie kości obu rąk rozwijają się podobnie, ale przy ocenie według tablic Greulicha i Pyle’a radiolog zawsze patrzy na lewą, bo tak skonstruowany jest materiał referencyjny. Drugi problem to mylenie projekcji P-A i A-P. W narządach ruchu, a szczególnie przy ręce, przyjętą dobrą praktyką jest projekcja P-A jako standard, zapewniająca stabilne, powtarzalne ułożenie i optymalny obraz struktur nadgarstka oraz kości śródręcza. Projekcja A-P ręki lewej zmieniłaby geometrię wiązki i relacje powiększenia, co sprawiłoby, że obraz nie odpowiadałby wzorcowym zdjęciom używanym w atlasach wieku kostnego. Podobnie projekcje z użyciem ręki prawej, niezależnie czy P-A, czy A-P, nie spełniają kryteriów referencyjnych. Moim zdaniem to klasyczny błąd: skupienie się na „logice” prawo/leworęczności zamiast na ujednoliconych standardach radiologicznych. W technice RTG ważne jest trzymanie się protokołów – właśnie po to, by wyniki z różnych pracowni można było porównywać i by interpretacja wieku kostnego była obiektywna i powtarzalna.