Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

Question

Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

Kategorie: Diagnostyka obrazowa

W jakiej pozycji układa się pacjenta do standardowego badania MR kręgosłupa szyjnego?

Prawidłowa pozycja do standardowego badania MR kręgosłupa szyjnego to ułożenie pacjenta na plecach (pozycja na wznak), głową wsuwaną jako pierwszą do otworu magnesu. Wynika to z budowy aparatu MRI i charakterystyki cewek nadawczo‑odbiorczych przeznaczonych do badania odcinka szyjnego. Dedykowana cewka szyjna, tzw. cewka „neck” lub „head & neck”, jest projektowana właśnie do pozycji leżącej na plecach, z głową stabilnie podpartą i unieruchomioną w jej wnętrzu. Taka konfiguracja zapewnia optymalny sygnał, równomierne pole magnetyczne oraz wysoką rozdzielczość przestrzenną obrazów. W praktyce technik najpierw układa pacjenta na stole, wyrównuje oś długą kręgosłupa z osią stołu, zakłada cewkę, stabilizuje głowę wałkami i podkładkami, a dopiero potem wsuwa stół do gantry, tak aby odcinek szyjny znalazł się dokładnie w centrum izocentrum magnesu. Standardy pracowni MR oraz dobre praktyki mówią też o komforcie pacjenta: pozycja na plecach jest dla większości osób najbardziej neutralna i możliwa do utrzymania przez kilkanaście–kilkadziesiąt minut bez nadmiernego bólu czy napięcia mięśni. Dodatkowo w tej pozycji łatwiej jest utrzymać głowę nieruchomo, co ma ogromne znaczenie, bo nawet niewielkie ruchy powodują artefakty ruchowe i pogorszenie jakości obrazów T1‑ i T2‑zależnych, sekwencji STIR czy 3D. Moim zdaniem warto też pamiętać o drobiazgach: przed badaniem zawsze prosimy pacjenta, żeby wygodnie ułożył barki i ręce, bo jeśli ramiona są nienaturalnie ułożone, to po kilku minutach zaczyna się wiercić i cała jakość sekwencji szyjnej leci w dół. W typowym protokole MR szyi i kręgosłupa szyjnego nie stosuje się pozycji na brzuchu, bo utrudnia ona oddychanie, komunikację z pacjentem i utrzymanie stabilnej pozycji głowy. Dlatego właśnie odpowiedź z pozycją na plecach i głową do magnesu odzwierciedla zarówno standardy producentów aparatów, jak i codzienną praktykę w pracowniach rezonansu magnetycznego.

W badaniu MR kręgosłupa szyjnego kluczowe jest nie tylko to, jakie sekwencje wybierze lekarz czy technik, ale też w jaki sposób pacjent zostanie ułożony na stole aparatu. Z mojego doświadczenia jednym z częstych nieporozumień jest przekonanie, że można dowolnie wybrać, czy pacjent leży na brzuchu czy na plecach, byle tylko „szyja była w magnesie”. Tak to niestety nie działa. Konstrukcja magnesu i cewek w rezonansie jest ściśle powiązana z zalecaną pozycją. Pozycje na brzuchu, niezależnie czy głową czy nogami do magnesu, są używane bardzo rzadko i raczej w specyficznych, niestandardowych protokołach albo przy badaniach innych odcinków kręgosłupa, gdzie chodzi np. o odciążenie struktur tylnej kolumny. W diagnostyce rutynowej kręgosłupa szyjnego taka pozycja utrudnia prawidłowe założenie i dopasowanie cewki szyjnej, pogarsza komfort oddychania, a u części pacjentów wręcz zwiększa ryzyko wystąpienia dolegliwości bólowych czy klaustrofobii. Kolejny błąd myślowy to założenie, że nie ma znaczenia, czy pacjent wjeżdża do magnesu głową czy nogami. W przypadku odcinka szyjnego istotne jest, by badany obszar znalazł się dokładnie w centrum pola magnetycznego i w polu widzenia cewek nadawczo‑odbiorczych zaprojektowanych dla głowy i szyi. Wprowadzenie pacjenta nogami do magnesu powoduje, że odcinek szyjny znajduje się w innej części tunelu, co może utrudniać prawidłowe pozycjonowanie, a czasem wręcz uniemożliwia optymalne użycie dedykowanej cewki. W praktyce klinicznej standardem jest pozycja na plecach, głową do magnesu, bo zapewnia najlepszy kompromis między jakością obrazu, bezpieczeństwem i komfortem. Odpowiedzi sugerujące pozycję na brzuchu albo wjazd nogami do magnesu wynikają zwykle z mieszania zasad pozycjonowania z badań RTG lub TK, gdzie obrót pacjenta ma mniejsze znaczenie dla charakterystyki pola, albo z intuicyjnego myślenia, że „byle szyja była w środku”. W rezonansie magnetycznym takie uproszczenie po prostu nie przechodzi – tu liczy się ścisłe trzymanie się standardowych protokołów pozycjonowania.

Answer 1

A. Na plecach, nogami do magnesu.

Answer 2

B. Na brzuchu, nogami do magnesu.

Answer 3

C. Na plecach, głową do magnesu.

Answer 4

D. Na brzuchu, głową do magnesu.

W jakiej pozycji układa się pacjenta do standardowego badania MR kręgosłupa szyjnego?

Odpowiedzi

Informacja zwrotna