W próbie Webera rzeczywiście przykładamy drgający stroik kamertonowy do linii pośrodkowej czaszki – najczęściej na szczycie głowy, na czole u podstawy nosa albo na siekacze górne – i porównujemy przewodnictwo kostne między prawym a lewym uchem. To badanie jest klasycznym testem stroikowym do oceny lateralizacji dźwięku. W praktyce klinicznej chodzi o to, żeby sprawdzić, czy dźwięk jest słyszany symetrycznie w obu uszach, czy „ucieka” bardziej na jedną stronę. U osoby z prawidłowym słuchem lub z symetrycznym ubytkiem słuchu dźwięk z próby Webera jest odczuwany w linii środkowej, jakby „w głowie”. Przy niedosłuchu przewodzeniowym (np. korek woskowinowy, wysięk w jamie bębenkowej) dźwięk lateralizuje do ucha chorego, natomiast przy niedosłuchu odbiorczym (uszkodzenie ślimaka, nerwu VIII) – do ucha lepiej słyszącego. Moim zdaniem warto zapamiętać prosty schemat: Weber do środka czaszki, ocena gdzie „ucieka” dźwięk. W standardzie badania laryngologicznego próba Webera jest zawsze łączona z próbą Rinnego, bo dopiero zestawienie wyników pozwala w miarę sensownie odróżnić uszkodzenie przewodzeniowe od odbiorczego. W gabinecie protetyka słuchu czy w podstawowej opiece zdrowotnej te dwie próby są taką szybką, „łóżkową” metodą orientacyjnej oceny słuchu zanim pacjent trafi na audiometrię tonalną. Warto też pamiętać, żeby w trakcie badania poprosić pacjenta o zamknięcie oczu i nie sugerować mu odpowiedzi, bo subiektywne wrażenie lateralizacji jest kluczowe dla interpretacji.
W testach stroikowych bardzo łatwo się pomylić, bo nazwy brzmią podobnie, a różnice w technice wykonania są dość subtelne. W tym pytaniu kluczowy jest sposób przykładania stroika i to, co porównujemy. Próba, w której oceniamy przewodnictwo kostne między prawym a lewym uchem z przyłożeniem stroika w linii pośrodkowej czaszki (czoło, szczyt głowy, czasem zęby), to klasyczna próba Webera. Jeśli ktoś kojarzy „próba przewodnictwa kostnego”, to często odruchowo myśli o Schwabachu, bo tam też chodzi o kość. Jednak w próbie Schwabacha porównuje się czas trwania przewodnictwa kostnego u pacjenta z czasem przewodnictwa kostnego badającego. Stroik przykłada się zazwyczaj do wyrostka sutkowatego, a nie do czoła czy szczytu głowy, i nie porównuje się prawego z lewym uchem, tylko pacjenta z normą słuchową osoby badającej. Z mojego doświadczenia to jest dość archaiczna próba, dzisiaj rzadziej stosowana, właśnie m.in. dlatego, że zależy od słuchu badającego. Próba Rinnego to kolejna pułapka. Tu rzeczywiście badamy przewodnictwo powietrzne i kostne, ale dla jednego ucha osobno. Stroik przykładamy najpierw do wyrostka sutkowatego (przewodnictwo kostne), a potem przed małżowinę uszną (przewodnictwo powietrzne). Na tej podstawie oceniamy, czy Rinne jest dodatni czy ujemny. Nie ma tu porównywania prawego i lewego ucha jednocześnie, tylko relacja: powietrzne vs kostne w jednym uchu. Zupełnie inną koncepcją jest próba Binga, która też bywa mylona z Weberem, bo dotyczy przewodnictwa kostnego, ale technika jest inna. Stroik kładzie się na wyrostku sutkowatym, a badający na przemian zamyka i otwiera przewód słuchowy zewnętrzny palcem. Oceniamy tzw. efekt okluzji. W prawidłowych warunkach zamknięcie przewodu zwiększa głośność, a w niedosłuchu przewodzeniowym ten efekt zanika. W żadnej z tych prób nie ma jednak tego charakterystycznego ustawienia stroika w linii środkowej czaszki z oceną lateralizacji dźwięku między uszami, co jest właśnie istotą próby Webera. Typowy błąd myślowy polega na tym, że skoro gdzieś jest mowa o kości, to student od razu „strzela” w Schwabacha albo Rinnego, zamiast zwrócić uwagę na dokładne miejsce przyłożenia stroika i pytanie, czy badamy jedno ucho, czy porównujemy obie strony. Dlatego tak ważne jest, żeby łączyć nazwę testu z konkretnym obrazem techniki badania w głowie, a nie tylko z ogólnym hasłem „przewodnictwo kostne”.