Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

Standardowe badanie mammograficzne, zgodnie z przyjętymi wytycznymi i programami badań przesiewowych, zawsze opiera się na dwóch głównych projekcjach: kraniokaudalnej (CC) i skośnej, czyli mediolateral oblique (MLO). Pozostałe projekcje, takie jak styczna czy różne projekcje specjalne określane potocznie nazwami typu „Kleopatry”, mają charakter uzupełniający, a nie podstawowy. Błąd myślowy często polega na tym, że skoro projekcje dodatkowe pozwalają lepiej uwidocznić określony fragment piersi, to wydają się ważniejsze lub „bardziej specjalistyczne”, więc ktoś podświadomie stawia je wyżej niż rutynowe CC i MLO. Tymczasem cała diagnostyka mammograficzna jest zbudowana właśnie na tych dwóch podstawowych rzutach, bo zapewniają one możliwie pełne zobrazowanie całej piersi i ogona pachowego przy akceptowalnej dawce promieniowania. Projekcja styczna służy głównie do celowanego uwidocznienia zmiany położonej blisko skóry lub do różnicowania, czy podejrzana struktura leży w skórze, czy w miąższu piersi. Nie daje jednak pełnego obrazu całej piersi, więc nie może być traktowana jako projekcja podstawowa. Używanie jej zamiast CC lub MLO skutkowałoby ryzykiem przeoczenia innych patologii, bo duża część gruczołu po prostu nie byłaby w ogóle zobrazowana. Różne „projekcje specjalne”, określane nazwami zwyczajowymi typu „Kleopatry”, zwykle odnoszą się do specyficznego ułożenia piersi, np. przy piersi opadającej, dużej, po zabiegach operacyjnych itd. Mają one charakter mocno indywidualny i są dobierane pod konkretny problem kliniczny, a nie jako standard dla każdej pacjentki. Opieranie podstawowego badania na takich projekcjach byłoby sprzeczne z zasadami jakości obrazu, porównywalności badań w czasie i z wymogami programów skriningowych. Z mojego doświadczenia typowym błędem jest też mieszanie pojęć: ktoś kojarzy, że przy problematycznej piersi robi się „jakieś inne zdjęcia” i zakłada, że to one są tymi właściwymi. Warto więc zapamiętać prostą zasadę: bazą jest zawsze para CC + MLO, a wszystkie inne projekcje są dodatkiem, który pomaga doprecyzować obraz, ale nie zastępuje standardu.