Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W mammografii bardzo łatwo pogubić się w nazewnictwie projekcji, bo brzmi ono dość podobnie, a drobna różnica w sformułowaniu ma duże znaczenie praktyczne. Dlatego warto uporządkować sobie temat. Standardowe badanie mammograficzne w trybie przesiewowym i diagnostycznym opiera się na dwóch projekcjach: kraniokaudalnej (CC) oraz skośnej przyśrodkowo-bocznej, czyli mediolateral oblique (MLO). Są to projekcje, które zostały wypracowane przez lata doświadczeń i potwierdzone w wytycznych europejskich i amerykańskich jako najbardziej optymalne do oceny całej piersi, łącznie z ogonem pachowym. Pojawia się czasem pokusa, żeby mówić o „kaudokranialnej” projekcji, ale w standardach praktycznie się tego nie używa jako podstawowej nazwy. Kierunek wiązki w klasycznym badaniu opisuje się jako kraniokaudalny. Odwrotne ustawienie (od dołu do góry) może być stosowane wyjątkowo, np. przy specyficznej budowie ciała albo ograniczonej ruchomości, ale nie jest to rutynowa projekcja screeningowa i nie zastępuje standardu CC. Stąd odpowiedzi z terminem „kaudokranialna” sugerują błędne rozumienie tego, co jest normą, a co tylko wariantem technicznym w szczególnych sytuacjach. Drugi częsty błąd to wiara, że projekcja „zrotowana” może być traktowana jako standard. Rotacja piersi lub detektora bez precyzyjnie określonego kąta i bez jasnej definicji, co obejmuje obraz, nie daje powtarzalnych, porównywalnych badań. W mammografii bardzo ważna jest standaryzacja: te same projekcje, podobne kąty, porównywalny zakres tkanek między badaniami. Dlatego w dobrych praktykach nie funkcjonuje pojęcie „zrotowana” jako nazwa projekcji podstawowej. Wykorzystuje się natomiast jasno zdefiniowane projekcje skośne, np. MLO, gdzie kąt jest dobierany tak, aby objąć mięsień piersiowy i ogon pachowy. Typowym błędem myślowym jest też przekonanie, że wystarczy „jakieś skośne” lub „jakieś inne ułożenie”, byleby pierś była na obrazie. W rzeczywistości, jeśli nie wykonamy właśnie kraniokaudalnej i skośnej przyśrodkowo-bocznej, to ryzykujemy, że część tkanki piersiowej, szczególnie w okolicy pachy, nie będzie widoczna. Moim zdaniem warto zapamiętać prostą zasadę: CC + MLO to złoty standard, a wszystkie inne projekcje są dodatkiem, nie zamiennikiem. Dzięki temu łatwiej od razu odrzucić odpowiedzi, które operują niestandardowym nazewnictwem lub nieprecyzyjnymi określeniami, jak „zrotowana”.