Zawód: Technik elektroradiolog
Kategorie: Medycyna nuklearna Ochrona radiologiczna Fizyka medyczna
W leczeniu izotopowym tarczycy standardem jest podanie doustne radiojodu, czyli emitera promieniowania beta. Najczęściej stosuje się jod-131, który gromadzi się selektywnie w tkance tarczycowej, bo tarczyca fizjologicznie wychwytuje jod z krwi do syntezy hormonów. Dzięki temu mamy coś w rodzaju „celowanej” radioterapii – promieniowanie beta działa głównie w obrębie tarczycy, a otaczające tkanki dostają relatywnie mniejszą dawkę. Emiter beta ma stosunkowo krótki zasięg w tkankach (kilka milimetrów), co ogranicza uszkodzenia narządów sąsiednich. Doustne podanie w kapsułce lub płynie jest wygodne, tanie, dobrze tolerowane przez pacjentów i zgodne z obowiązującymi procedurami medycyny nuklearnej. Podanie dożylne w tym wskazaniu nie jest potrzebne – układ pokarmowy bardzo dobrze wchłania jod, a później krew rozprowadza go do tarczycy. W praktyce klinicznej stosuje się tę metodę m.in. w leczeniu nadczynności tarczycy, wola toksycznego oraz po operacjach raka tarczycy do zniszczenia pozostałej tkanki tarczycowej lub przerzutów wychwytujących jod. Z mojego doświadczenia to jedno z prostszych do zapamiętania skojarzeń: tarczyca = jod-131 doustnie, emiter beta. W dobrych ośrodkach dużą wagę przykłada się do prawidłowego przygotowania pacjenta (dieta uboga w jod, odstawienie niektórych leków, weryfikacja ciąży u kobiet), a także do ochrony radiologicznej po podaniu dawki – pacjent dostaje szczegółowe zalecenia, jak ograniczyć narażenie domowników. Moim zdaniem warto to kojarzyć nie tylko jako „pytanie testowe”, ale jako klasyczny przykład praktycznego wykorzystania fizyki promieniowania w medycynie nuklearnej.