Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W tym pytaniu haczyk polega głównie na rozróżnieniu energii wiązek stosowanych w diagnostyce obrazowej od energii używanych w radioterapii megawoltowej. Wiele osób intuicyjnie wybiera zakresy bliższe tym znanym z aparatu RTG, a to prowadzi do błędu. Zakres 0,1–0,3 MeV, czyli 100–300 keV, to typowe energie fotonów używanych w klasycznej radiodiagnostyce: zdjęcia RTG, fluoroskopia, tomografia komputerowa. Takie fotony dobrze obrazują struktury anatomiczne, bo są silnie pochłaniane i rozpraszane w tkankach, ale ich zasięg jest zbyt mały, a rozkład dawki niekorzystny do celów terapeutycznych dla guzów położonych głęboko. W radioterapii zewnętrznej potrzebujemy znacznie wyższych energii, aby dawka mogła „dojść” do guza przy jednoczesnym względnym oszczędzeniu skóry. Zakres 1–3 MeV jest niejako „pomiędzy” diagnostyką a typową teleterapią. W tej okolicy energii pracowały historyczne aparaty kobaltowe (ok. 1,25 MeV), ale nowoczesne przyspieszacze liniowe, stosowane rutynowo w ośrodkach onkologicznych, generują wiązki o wyższych energiach. W praktyce standardem są fotony rzędu 4–25 MeV, co w dokumentacji często oznacza się jako 4 MV, 6 MV, 10 MV itd. Dlatego wybór niższego zakresu jest zwykle efektem mylenia energii fotonów z napięciem na lampie RTG. Z kolei zakres 100–150 MeV to już zbyt wysokie energie jak na typowe medyczne linaki fotonowe. W takich wartościach pracują raczej akceleratory dla radioterapii cząstkami naładowanymi, np. terapia protonowa (tam mówimy o protonach 70–250 MeV), a nie klasyczne linaki fotonowe do teleterapii. Takie energie wymagają zupełnie innej infrastruktury, osłon bunkra, innej fizyki oddziaływania z materią. Typowym błędem myślowym jest tu przekonanie, że „im wyżej, tym lepiej”, ale w radioterapii liczy się optymalny kompromis: odpowiednia penetracja, możliwość formowania wiązki i bezpieczeństwo. Dlatego prawidłowy jest właśnie zakres 4–25 MeV, a pozostałe przedziały odnoszą się albo do diagnostyki, albo do bardzo specjalistycznych, innych typów akceleratorów, a nie standardowego medycznego przyspieszacza liniowego fotonowego.