Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

Komunikat „ROTATION” na monitorze aparatu w pracowni radioterapii dotyczy wyłącznie sposobu prowadzenia napromieniania, a nie celu klinicznego czy rozległości obszaru leczonego. Łatwo się tu pomylić, bo w praktyce używa się wielu pojęć: napromienianie całego ciała, terapia paliatywna, terapia radykalna, techniki obrotowe, IMRT, VMAT i tak dalej. Warto to sobie dobrze poukładać. Napromienianie całego ciała (TBI – total body irradiation) to szczególny schemat leczenia, stosowany np. przed przeszczepem szpiku. Może być wykonane różnymi technikami geometrycznymi, ale sam komunikat „ROTATION” wcale nie oznacza, że właśnie prowadzimy TBI. W TBI często stosuje się specjalne ustawienia odległości źródło–skóra, pozycje stojące lub leżące, osłony krytycznych narządów, ale tryb obrotowy może być, ale nie musi – to kwestia konkretnego protokołu, a nie definicja tego badania. Podobnie terapia paliatywna czy radykalna opisują przede wszystkim intencję leczenia i dawki całkowite, a nie tryb ruchu gantry. Leczenie radykalne to takie, gdzie dążymy do wyleczenia, stosuje się wyższe dawki całkowite, często bardziej złożone planowanie, dokładną weryfikację ustawienia pacjenta. Terapia paliatywna ma na celu głównie złagodzenie objawów, skrócenie czasu leczenia, zmniejszenie dolegliwości bólowych, poprawę komfortu życia. W obu tych sytuacjach fizycznie można użyć zarówno pól statycznych, jak i technik obrotowych – wybór zależy od lokalizacji guza, sprzętu i obowiązujących protokołów, a nie od tego, czy leczenie jest paliatywne, czy radykalne. Typowy błąd myślowy polega tu na łączeniu słowa „rotation” z „całym ciałem” albo z „bardziej zaawansowaną terapią”, utożsamianą z leczeniem radykalnym. Tymczasem „ROTATION” to informacja techniczna: gantry obraca się wokół pacjenta i wiązka napromienia go z wielu kierunków. To tylko jedna z możliwych konfiguracji teleterapii. W dobrych praktykach pracy z akceleratorem zawsze rozdziela się pojęcia: tryb pracy aparatu (statyczny, rotacyjny, łukowy), cel kliniczny (paliatywny, radykalny) oraz zakres anatomiczny (pole ograniczone, napromienianie całego ciała, częściowe napromienianie narządu). Zrozumienie tych różnic pomaga unikać nieporozumień przy odczytywaniu komunikatów z konsoli i poprawia bezpieczeństwo leczenia.