Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W tym pytaniu łatwo się pogubić, bo pojawiają się różne typy źródeł promieniowania i trochę kusi, żeby je wrzucić do jednego worka. Radioterapia kojarzy się wielu osobom z „radem” albo „uranem”, bo historycznie używano izotopów promieniotwórczych, a w fizyce jądrowej dużo się o nich mówi. Współczesna radioterapia onkologiczna wygląda jednak inaczej i jest dużo bardziej uporządkowana. W radioterapii konwencjonalnej mówimy przede wszystkim o teleterapii, czyli o wykorzystaniu zewnętrznych wiązek promieniowania jonizującego. Obecnie standardem są akceleratory liniowe generujące fotony X lub elektrony. Dawniej stosowano aparaty kobaltowe (Co-60), ale one też były źródłami zewnętrznymi, choć opartymi o izotop. Pacjent leży na stole terapeutycznym, a głowica aparatu obraca się wokół niego, podając dawkę z różnych kierunków. To jest sedno pojęcia „źródła zewnętrzne”. Pomyłką jest kojarzenie radioterapii konwencjonalnej z radem. Rad miał znaczenie historyczne, używano go w dawnych metodach brachyterapii, ale dzisiaj praktycznie się go nie stosuje ze względów bezpieczeństwa i lepszej dostępności innych izotopów, jak iryd-192 czy cez-137. Poza tym brachyterapia, gdzie źródło jest wprowadzone do guza lub w jego sąsiedztwo, to inny rodzaj radioterapii niż klasyczna teleterapia. Podobnie uran nie jest izotopem terapeutycznym w radioterapii onkologicznej. Uran kojarzy się raczej z reaktorami jądrowymi czy bronią, a nie z leczeniem nowotworów. W standardach klinicznych nie znajdziemy schematów napromieniania opartych o rozpad izotopu uranu, więc wybór takiej odpowiedzi wynika zwykle z ogólnego skojarzenia „promieniowanie = uran”, co jest bardzo uproszczone i po prostu błędne w tym kontekście. Mylenie źródeł wewnętrznych i zewnętrznych też jest typowe. Źródła wewnętrzne to domena brachyterapii i terapii izotopowej w medycynie nuklearnej, gdzie radioizotop znajduje się w ciele pacjenta. Radioterapia konwencjonalna, o którą pytano, opiera się natomiast na wiązce wytwarzanej poza organizmem. Zapamiętanie tego rozróżnienia pomaga później rozumieć schematy leczenia i zasady ochrony radiologicznej personelu oraz rodziny pacjenta.