Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W scyntygrafii łatwo się pomylić, bo mówimy ogólnie o promieniowaniu jonizującym i radioizotopach, a to wielu osobom od razu kojarzy się z cząstkami alfa albo beta. W obrazowaniu scyntygraficznym nie chodzi jednak o to, żeby naładowane cząstki działały bezpośrednio na tkanki, tylko o rejestrowanie promieniowania wychodzącego na zewnątrz ciała i tworzenie z niego obrazu rozkładu radioznacznika. Z tego powodu promieniowanie alfa kompletnie się do tego nie nadaje: ma bardzo mały zasięg w tkankach (rzędu mikrometrów), jest silnie jonizujące i w ogóle nie „wylatuje” na zewnątrz organizmu, żeby gammakamera mogła je zarejestrować. Alfa jest wykorzystywana raczej w bardzo specyficznych terapiach celowanych, a nie w diagnostyce obrazowej całych narządów. Podobnie z promieniowaniem beta – to są elektrony lub pozytony o ograniczonym zasięgu w tkankach. Elektrony beta minus są bardziej przydatne w radioterapii, np. w leczeniu zmian powierzchownych lub w terapii izotopowej, bo oddają energię lokalnie. W scyntygrafii one są w zasadzie przeszkodą, bo zwiększają dawkę w tkankach, a nie dają użytecznego sygnału obrazowego na zewnątrz. W PET co prawda używa się emiterów pozytonów, ale kluczowe jest to, że pozyton anihiluje z elektronem i dopiero wtedy powstają dwa fotony gamma 511 keV, które rejestrują detektory. Czyli nadal obraz budujemy z promieniowania gamma, a nie z samych cząstek beta. Promieniowanie neutronowe też bywa mylące w skojarzeniach, bo jest bardzo przenikliwe, ale w diagnostyce nuklearnej praktycznie się go nie używa. Neutrony trudniej skutecznie i selektywnie rejestrować w warunkach klinicznych, wymagają zupełnie innej aparatury i osłon, a poza tym ich zastosowanie wiązałoby się ze znacznie większymi problemami ochrony radiologicznej. Typowym błędem jest wrzucanie wszystkich rodzajów promieniowania do jednego worka i zakładanie, że skoro coś jest „mocne” albo „jonizujące”, to nadaje się do każdego zastosowania. W medycynie nuklearnej do obrazowania standardem są izotopy emitujące fotony gamma o dobrze dobranej energii, bo to właśnie te fotony zgodnie z dobrą praktyką kliniczną rejestruje gammakamera lub detektory PET, tworząc obraz scyntygraficzny.