Na obrazie widać klasyczny wynik urografii – czyli badania RTG z dożylnym podaniem jodowego środka cieniującego, który jest wydalany przez nerki i wypełnia układ kielichowo‑miedniczkowy, moczowody oraz pęcherz. Charakterystyczne jest to, że widoczne są obustronnie miedniczki nerkowe i kielichy, zarys moczowodów oraz dobrze wypełniony pęcherz moczowy w projekcji AP. Nie ma tu żadnych przekrojów warstwowych ani typowych artefaktów rekonstrukcji znanych z tomografii komputerowej, tylko pojedynczy obraz płaski, jak klasyczne zdjęcie rentgenowskie. To dokładnie odpowiada urografii dożylnej (IVU, IVP). Moim zdaniem warto zapamiętać, że w urografii obraz jest „konturowy”: widzimy kontrast w drogach moczowych na tle kośćca, bez możliwości oceny przekrojowej miąższu nerki. W praktyce technik radiologii musi pamiętać o sekwencji zdjęć: przeglądowe jamy brzusznej, a następnie zdjęcia po określonym czasie od podania kontrastu (np. 5, 10, 15 minut), czasem dodatkowe projekcje skośne albo zdjęcia późne. Standardy pracowni radiologicznych zalecają też odpowiednie przygotowanie pacjenta – opróżnienie przewodu pokarmowego, nawodnienie, wykluczenie przeciwwskazań do jodowego kontrastu. W odróżnieniu od badań TK tutaj pracujemy z niższą dawką i prostszą aparaturą, ale za to z większym znaczeniem prawidłowego pozycjonowania i kontroli czasu ekspozycji, żeby uchwycić właściwą fazę wydzielniczą nerek. W codziennej praktyce urografia klasyczna jest dziś rzadsza, wypierana przez TK, ale nadal bywa wykonywana, zwłaszcza tam, gdzie dostęp do tomografii jest ograniczony lub gdy chcemy prostą ocenę drożności moczowodów.
Na tym obrazie łatwo się pomylić, bo widać kontrast i ktoś od razu myśli o „angiografii” albo „TK”. Jednak angiografia nerkowa, zarówno klasyczna jak i w tomografii komputerowej, pokazuje przede wszystkim naczynia tętnicze i żylne nerki, a nie drogi moczowe. W angiografii klasycznej wykonuje się badanie z dostępu naczyniowego, z cewnikiem wprowadzonym do tętnicy nerkowej, a wynik to sekwencja obrazów naczyń w fazie tętniczej, miąższowej i żylnej. Nie zobaczymy tam tak wyraźnie zarysowanych kielichów, miedniczek i moczowodów, tylko drzewo naczyniowe. Tomograficzna angiografia nerkowa TK to z kolei zestaw przekrojów poprzecznych, koronarnych i ewentualnie rekonstrukcji 3D, a nie pojedynczy płaski rentgenogram, jak tu. Pomyłka często wynika z tego, że każdy obraz z kontrastem kojarzy się z TK, ale w tomografii zawsze mamy strukturę warstwową, widoczne są przekroje narządów, a nie jedna suma cieni. Urografia TK też ma inny charakter – to wielofazowe badanie w tomografie z fazą nefrograficzną i wydzielniczą, oglądane w formie serii przekrojów i rekonstrukcji MPR/3D, chociaż końcowo można zrobić tzw. urogram 3D. Jednak nawet wtedy sposób prezentacji jest inny niż klasyczne zdjęcie RTG w projekcji AP. W klasycznej urografii, jak na tym obrazie, środek cieniujący jest wydalany do miedniczek, moczowodów i pęcherza i to właśnie te struktury się wybarwiają, a tło stanowi kościec i zarys tkanek miękkich. Z mojego doświadczenia typowym błędem jest ignorowanie formatu obrazu: jeżeli widzimy pojedynczą projekcję, bez przekrojów, bez opisów serii TK, to w ogromnej większości będzie to klasyczne badanie rentgenowskie, a nie tomografia czy angiografia. Warto więc zawsze najpierw zadać sobie pytanie: czy patrzę na zwykłe zdjęcie RTG, czy na przekrój TK/MR? To bardzo porządkuje myślenie i ogranicza takie pomyłki.