Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W diagnostyce podejrzenia zapalenia nerek wybór właściwej projekcji RTG jamy brzusznej wynika bardziej z praktyki klinicznej i stanu pacjenta niż z jakiejś „sztywnej” teorii. Częsty błąd polega na automatycznym myśleniu, że skoro wiele zdjęć klatki piersiowej robi się w projekcji PA, to brzuch też powinno się tak obrazować. Projekcja PA jest charakterystyczna dla klatki piersiowej, szczególnie u pacjentów chodzących, ponieważ pozwala zmniejszyć powiększenie serca i lepiej ocenić płuca. W jamie brzusznej nie ma takiej przewagi, a dodatkowo ustawienie pacjenta przodem do detektora przy ostrym bólu nerek bywa zwyczajnie niewykonalne. Zarówno wariant PA na leżąco, jak i PA na stojąco praktycznie nie występują w standardowych procedurach dla przeglądowego zdjęcia brzucha w ostrych stanach nerkowych – są po prostu nielogiczne organizacyjnie i niewygodne dla chorego. Kolejne typowe nieporozumienie dotyczy pozycji stojącej. Wiele osób kojarzy, że „na stojąco lepiej widać poziomy płynów i wolny gaz”, co jest prawdą w podejrzeniu perforacji przewodu pokarmowego czy niedrożności jelit. To kusi do zaznaczenia odpowiedzi AP na stojąco jako rzekomo bardziej „profesjonalnej”. Tyle że przy podejrzeniu zapalenia nerek kluczowe jest raczej stabilne, komfortowe ułożenie pacjenta i podstawowa ocena jamy brzusznej oraz okolicy nerek, a nie szukanie wolnego powietrza pod przeponą. Pacjent z ostrym odmiedniczkowym zapaleniem nerek ma gorączkę, silny ból okolicy lędźwiowej, często dreszcze, bywa odwodniony – zmuszanie go do pozycji stojącej tylko po to, żeby zrobić przeglądowe RTG brzucha, jest wbrew zdrowemu rozsądkowi i dobrym praktykom oddziałowym. Z mojego doświadczenia większość takich chorych i tak trafia docelowo na USG lub tomografię komputerową, a zdjęcie przeglądowe służy raczej jako szybkie badanie wstępne, wykonywane właśnie na leżąco, w projekcji AP, która jest standardem opisanym w podręcznikach techniki radiologicznej. Wybór innej projekcji zwykle wynika nie z aktualnych wytycznych, tylko z mylnego przenoszenia schematów z badań klatki piersiowej albo z nadmiernego przywiązania do pozycji stojącej jako „bardziej diagnostycznej” w każdym przypadku.