Megaomomierz, znany również jako miernik izolacji, jest specjalistycznym urządzeniem stosowanym do pomiaru rezystancji izolacji instalacji elektrycznych. Jego głównym celem jest ocena stanu izolacji przewodów oraz urządzeń elektrycznych, co ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa systemu. Pomiar rezystancji izolacji przeprowadza się zazwyczaj przy zastosowaniu napięcia wyższego niż standardowe napięcie robocze, co pozwala na wykrycie potencjalnych uszkodzeń i degradacji materiałów izolacyjnych. Przykładowo, w instalacjach o napięciu 230V, pomiar izolacji przeprowadza się zazwyczaj przy napięciu 500V lub 1000V, co jest zgodne z normami IEC 61010 oraz IEC 60364. Dzięki temu jesteśmy w stanie zidentyfikować uszkodzenia, które mogą prowadzić do porażeń prądem lub zwarć, co czyni ten pomiar niezbędnym w każdej rutynowej konserwacji instalacji elektrycznych.
Wybór nieodpowiednich przyrządów pomiarowych do oceny rezystancji izolacji może prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno dla bezpieczeństwa, jak i funkcjonalności instalacji elektrycznej. Watomierz, wykorzystujący zjawisko pomiaru mocy w obwodach elektrycznych, nie jest przeznaczony do oceny stanu izolacji. Jego zastosowanie ogranicza się do pomiaru energii elektrycznej, co jest całkowicie odmiennym zadaniem. Omomierz, mimo że mierzy opór, jest stosowany przy normalnych warunkach pracy, co oznacza, że nie uwzględnia on stanu izolacji pod wpływem wysokich napięć, które są kluczowe w tym kontekście. W przypadku megawoltomierza, jest to urządzenie służące do pomiaru napięcia, a nie rezystancji, co czyni go zupełnie nieprzydatnym w tym aspekcie. Typowym błędem jest założenie, że każdy przyrząd pomiarowy, który mierzy opór, spełni wymagania dla pomiaru izolacji, podczas gdy w rzeczywistości tylko megaomomierz, działający w odpowiednich warunkach napięciowych, może dostarczyć wiarygodne dane. Właściwe zrozumienie zastosowania każdego z tych urządzeń oraz ich ograniczeń jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych.