Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Zawód: Technik elektryk
Który z wymienionych bezpieczników należy zastosować w celu zabezpieczenia przed skutkami zwarć trójfazowego silnika klatkowego o prądzie znamionowym In = 12 A, jeżeli jego prąd rozruchowy Ir = 5×In, a współczynnik rozruchu α = 3?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Odpowiedź aM 20A jest poprawna, ponieważ bezpiecznik typu aM charakteryzuje się dużą zdolnością do wytrzymywania krótkotrwałych prądów rozruchowych, co jest istotne w przypadku silnika klatkowego. W obliczeniach ustalamy prąd rozruchowy I<sub>r</sub> jako pięciokrotność prądu znamionowego: I<sub>r</sub> = 5 × I<sub>n</sub> = 5 × 12 A = 60 A. Przy współczynniku rozruchu α równym 3, maksymalny prąd, który może wystąpić podczas rozruchu wynosi: I<sub>max</sub> = I<sub>r</sub> × α = 60 A × 3 = 180 A. Zastosowanie bezpiecznika aM 20A zapewnia odpowiednią ochronę, ponieważ jego charakterystyka pozwala na wytrzymanie krótkotrwałych prądów rozruchowych bez przepalania, a jednocześnie skutecznie zabezpiecza przed długotrwałym przeciążeniem. Takie rozwiązanie jest zgodne z normami IEC 60269 oraz NEC, które określają zasady wyboru zabezpieczeń dla silników elektrycznych. W praktyce, stosowanie bezpieczników typu aM jest powszechne w instalacjach przemysłowych, gdzie silniki są narażone na duże prądy rozruchowe.
Wybór odpowiedzi gR 20A, aM 16A oraz gF 35A jest nieodpowiedni z kilku kluczowych powodów, które dotyczą zarówno charakterystyki tych bezpieczników, jak i obliczeń prądów związanych z zabezpieczeniem silnika klatkowego. Bezpiecznik gR, który jest stosowany głównie w aplikacjach o charakterze ogólnym, nie jest przystosowany do obsługi dużych prądów rozruchowych, które mogą wystąpić w przypadku silników. W przypadku prądu rozruchowego wynoszącego 60 A, a tym bardziej maksymalnego prądu 180 A, zastosowanie bezpiecznika gR może prowadzić do jego częstego przepalania, co skutkuje przestojami w pracy maszyny. Z kolei bezpiecznik aM 16A, mimo że jest lepszy od gR, wciąż nie wytrzyma prądów rozruchowych, które przewyższają jego zdolności, co prowadzi do niewłaściwego działania zabezpieczenia. Natomiast, wybór gF 35A, mimo że teoretycznie mógłby wydawać się odpowiedni, jest nieodpowiedni ze względu na fakt, że gF to bezpieczniki o charakterystyce szybkiej, które nie tolerują dużych prądów rozruchowych, co może skutkować ich uszkodzeniem w krytycznych momentach rozruchu maszyny. Zrozumienie charakterystyki prądów rozruchowych i wyboru odpowiednich zabezpieczeń jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa i efektywności pracy instalacji elektrycznych, a także w zgodności z normami i najlepszymi praktykami w branży.