Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Zawód: Technik elektryk
W instalacji trójfazowej prąd obciążenia przewodów fazowych IB = 21 A, a obciążalność długotrwała tych przewodów Idd = 30 A. Który spośród wymienionych wyłączników nadprądowych należy zastosować do zabezpieczenia tej instalacji przed skutkami nadmiernego prądu?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Wyłącznik nadprądowy B25 jest odpowiedni do zabezpieczenia instalacji trójfazowej, gdyż prąd obciążenia przewodów fazowych wynosi 21 A, a obciążalność długotrwała tych przewodów to 30 A. Wyłączniki nadprądowe klasy B charakteryzują się czasem zadziałania w zależności od wartości nadmiaru prądu, co czyni je idealnymi do ochrony obwodów o obciążeniu rezystancyjnym. W tym przypadku, wyłącznik B25 posiada nominalny prąd 25 A, co zapewnia dodatkowy margines bezpieczeństwa w stosunku do rzeczywistego prądu obciążenia 21 A. Zastosowanie wyłącznika o wyższej wartości nominalnej, jak B32, mogłoby prowadzić do sytuacji, w której obwód nie byłby odpowiednio chroniony, a wyłączniki o niższej wartości, jak B20 czy B16, mogą zadziałać w sposób niepożądany w przypadku niewielkich skoków prądu. Zgodnie z zasadami projektowania instalacji elektrycznych, wyłącznik należy dobierać w taki sposób, aby jego wartość nominalna była nieco wyższa niż wartość prądu roboczego, co zwiększa niezawodność systemu oraz zapewnia bezpieczeństwo użytkowania.
Wybór nieodpowiedniego wyłącznika nadprądowego opiera się na błędnych założeniach dotyczących wartości nominalnych oraz ich zastosowania w praktyce. Na przykład, wyłącznik B20, który ma nominalny prąd 20 A, byłby niewystarczający dla obciążenia wynoszącego 21 A. Zastosowanie takiego wyłącznika mogłoby prowadzić do jego częstego zadziałania, co nie tylko obniżałoby komfort korzystania z instalacji, ale również mogłoby doprowadzić do nadmiernego zużycia urządzenia zabezpieczającego. Podobnie, wyłącznik B16, mający nominalny prąd 16 A, byłby jeszcze bardziej niewłaściwy, ponieważ nie mógłby obsłużyć obciążenia, co skutkowałoby ciągłymi wyłączeniami i potencjalnie uszkodzeniami sprzętu. Z kolei wybór B32, choć technicznie możliwy, nie jest optymalny, ponieważ przy prądzie obciążenia 21 A i obciążalności 30 A, wartość nominalna 32 A nie zapewnia odpowiedniego poziomu zabezpieczenia. Zbyt wysoka wartość nominalna może sprawić, że wyłącznik nie zareaguje na chwilowe przeciążenia, co z kolei zwiększa ryzyko uszkodzenia instalacji lub podłączonych urządzeń. Właściwe dobieranie wyłączników nadprądowych powinno opierać się na zasadzie, że ich nominalny prąd powinien być nieznacznie wyższy niż maksymalne obciążenie, ale jednocześnie wystarczająco nisko, aby zapewnić skuteczną ochronę przed skutkami nadprogramowego prądu.