Kwalifikacja:
MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Do apteki zgłosił się pacjent z przeterminowanym lekiem z wykazu B z apteczki domowej. Jaki sposób postępowania należy doradzić pacjentowi?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Odpowiedź, która sugeruje pozostawienie przeterminowanego leku w aptece w celu jego utylizacji, jest zgodna z najlepszymi praktykami w zakresie zarządzania farmaceutyką i bezpieczeństwa publicznego. W Polsce, zgodnie z przepisami prawa, apteki są zobowiązane do odbierania przeterminowanych leków oraz ich utylizacji. Taki sposób postępowania nie tylko zabezpiecza przed przypadkowym zażyciem leków, które mogą być szkodliwe, ale również chroni środowisko przed zanieczyszczeniem. Utylizacja leków w aptece odbywa się w sposób kontrolowany, co minimalizuje ryzyko ich nieodpowiedniego użycia. Na przykład, leki z grupy B, które zawierają substancje kontrolowane, wymagają szczególnego traktowania, dlatego ich oddanie do apteki jest jedynym bezpiecznym rozwiązaniem. Dzięki temu pacjent nie ryzykuje zdrowia oraz nie przyczynia się do problemów związanych z niewłaściwym usuwaniem leków, takich jak zanieczyszczenie wód gruntowych, co może mieć poważne konsekwencje zdrowotne dla społeczeństwa i ekosystemów.
Zgłaszając przeterminowany lek do apteki, pacjent musi unikać działań, które są niezgodne z zaleceniami dotyczącymi bezpiecznego usuwania leków. Rozpuszczenie lub rozcieńczenie leku i wylanie go do kanalizacji jest niebezpieczne, ponieważ substancje aktywne mogą przedostać się do systemu wodociągowego, co prowadzi do ekologicznych zagrożeń i może wpływać na zdrowie ludzi oraz zwierząt. Tego typu działania są zdecydowanie odradzane przez organizacje zajmujące się ochroną środowiska oraz instytucje zajmujące się zdrowiem publicznym, które zalecają kontrolowane metody utylizacji. Wykorzystywanie przeterminowanego leku do momentu zauważenia negatywnych zmian, takich jak osad czy zmętnienie, jest z kolei bardzo ryzykowne. Może to skutkować przyjmowaniem substancji, które straciły swoje właściwości terapeutyczne lub, co gorsza, stały się toksyczne. Lekarze oraz farmaceuci podkreślają znaczenie przestrzegania dat ważności, ponieważ leki po upływie terminu mogą nie tylko nie działać, ale także być szkodliwe. Wyrzucenie leku do pojemnika na śmieci, nawet jeśli jest on zabezpieczony przed dziećmi, również nie jest odpowiednią metodą utylizacji. Leki w odpadach komunalnych mogą być niebezpieczne i stwarzać zagrożenie dla dzieci oraz zwierząt, a także wpływać na środowisko, jeśli dostaną się do gleby lub wód gruntowych. Dlatego kluczowe jest, aby pacjenci przestrzegali obowiązujących zasad i przekazywali niepotrzebne leki do apteki w celu ich bezpiecznej utylizacji.