Kwalifikacja: AUD.02 - Rejestracja, obróbka i publikacja obrazu

Dość często pojawia się przekonanie, że za każdym razem, gdy chcemy opublikować wizerunek kogokolwiek, zwłaszcza osoby znanej, musimy mieć od niej pisemną zgodę lub nawet zapłacić za prawo do użycia tego wizerunku. To dość powszechne nieporozumienie, wynikające z mieszania pojęć prawa do wizerunku z ochroną prywatności albo prawami majątkowymi. W rzeczywistości polskie prawo, szczególnie art. 81 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jasno przewiduje wyjątki od konieczności uzyskania zgody – właśnie w przypadku osób powszechnie znanych, kiedy wizerunek powstał w związku z pełnieniem przez nie funkcji publicznych. W takich sytuacjach zgoda nie jest wymagana, bo uznano, że interes publiczny i prawo dostępu do informacji przeważają nad ochroną prywatności. Twierdzenie, że zawsze trzeba mieć pisemną zgodę, to zbyt szerokie uogólnienie, które może prowadzić do niepotrzebnych formalności i nieporozumień w pracy dziennikarskiej czy na stronach internetowych samorządów. Kolejny błąd to założenie, że należy zapłacić za wykorzystanie wizerunku – to dotyczy wyłącznie komercyjnego użycia (np. reklamy), ale nie relacji z wydarzeń publicznych, gdzie ochrona interesu publicznego jest silniejsza. Pomysł, że trzeba uzyskać zgodę na poprawę ekspozycji zdjęcia, nie znajduje żadnego uzasadnienia w prawie – nie ma takiego wymogu ani w prawie autorskim, ani prasowym. W praktyce takie podejście mogłoby wręcz paraliżować działalność informacyjną czy medialną. Największy błąd myślowy pojawia się wtedy, gdy nie rozróżnia się sytuacji publicznej od prywatnej – a to kluczowe w interpretacji prawa do wizerunku. Warto zawsze sprawdzać, czy dana publikacja rzeczywiście dotyczy funkcji publicznej, bo wtedy prawo pozwala na więcej swobody.