Mikrofon ultrakierunkowy, znany także jako mikrofon shotgun, charakteryzuje się silnym skupieniem na dźwiękach pochodzących z jednego kierunku, co czyni go idealnym narzędziem do rejestracji dźwięku z oddalonych źródeł, szczególnie w zgiełku innych dźwięków. Dzięki zastosowaniu specjalnych technik konstrukcyjnych, takich jak zwężająca się forma i zastosowanie osłon akustycznych, mikrofon ultrakierunkowy potrafi efektywnie eliminować dźwięki otoczenia, co pozwala na uzyskanie czystego i wyraźnego nagrania. W praktyce, mikrofony tego typu są szeroko stosowane w produkcjach filmowych, reportażach czy nagraniach koncertowych, gdzie istotne jest uchwycenie dźwięku źródłowego w warunkach hałaśliwego otoczenia. Stosując mikrofon ultrakierunkowy, warto również zwrócić uwagę na aspekt odległości od źródła dźwięku; im większa odległość, tym mniejsze straty jakości nagrania. Warto pamiętać, że zastosowanie odpowiednich technik mikrofonowania, takich jak umieszczenie mikrofonu w odpowiedniej odległości, znacząco wpływa na jakość końcowego nagrania.
Wybierając mikrofon z niewłaściwą charakterystyką kierunkowości, można napotkać szereg problemów związanych z jakością nagrania. Mikrofony bezkierunkowe, jak sama nazwa wskazuje, rejestrują dźwięk ze wszystkich kierunków, co sprawia, że są mniej skuteczne w odfiltrowywaniu dźwięków otoczenia. Użycie mikrofonu bezkierunkowego w sytuacjach, gdzie istnieje wiele źródeł dźwięku, prowadzi do miksowania dźwięku, co obniża jego jakość i czytelność. Z kolei mikrofony dwukierunkowe, które faworyzują dźwięk pochodzący z przodu i tyłu, mogą być przydatne w specyficznych sytuacjach, lecz nie są wystarczająco efektywne w eliminacji hałasu przy bocznych źródłach dźwięku. Użycie mikrofonów wszechkierunkowych może prowadzić do przechwytywania niepożądanych szumów, co jest szczególnie problematyczne w nagraniach z zewnętrznymi zakłóceniami. Wybór niewłaściwego mikrofonu może być wynikiem błędnych założeń dotyczących jego zastosowania, gdzie nie uwzględniono specyfiki akustyki otoczenia. Dlatego ważne jest, aby przy wyborze mikrofonu kierować się nie tylko jego ogólnymi właściwościami, ale także kontekstem, w jakim będzie używany, oraz wymaganiami jakościowymi konkretnego nagrania.