Ciąg niwelacyjny zamknięty to taki, w którym pomiar wysokości rozpoczyna się w punkcie, a po wykonaniu pomiarów wraca się do punktu początkowego. Teoretyczna suma różnic wysokości między punktem początkowym i końcowym wynosi 0 mm, co oznacza, że w idealnych warunkach nie występują błędy pomiarowe ani różnice w terenie, które mogłyby wpłynąć na wyniki. Praktyczne zastosowanie ciągów zamkniętych jest szczególnie widoczne w inżynierii lądowej, gdzie precyzyjne pomiary wysokości są kluczowe dla projektów budowlanych i infrastrukturalnych. Wykonywanie niwelacji w cyklu zamkniętym pozwala na wykrycie błędów systematycznych, które mogą wystąpić w trakcie pomiarów, a także na ich korekcję, co jest zgodne z zasadami obowiązującymi w normach takich jak PN-EN ISO 17123. Ważnym aspektem jest również to, że stosowanie ciągów zamkniętych zwiększa wiarygodność uzyskanych wyników, co jest niezbędne w pracach geodezyjnych i w kontekście odpowiedzialności zawodowej geodetów.
Podczas rozważania innych typów ciągów niwelacyjnych, warto zrozumieć, dlaczego nie prowadzą one do teoretycznej sumy różnic wysokości wynoszącej 0 mm. W przypadku ciągu wyliczeniowego, pomiary są wykonywane w sposób bardziej elastyczny, często bez powrotu do punktu początkowego. W związku z tym, istnieje większe ryzyko, że różnice wysokości będą kumulować się, co może prowadzić do błędów. Dodatkowo, w ciągu wiszącym, gdzie punkty pomiarowe są zawieszone w powietrzu, również istnieje ryzyko błędów wynikających z niewłaściwego zamocowania sprzętu. Z kolei ciąg otwarty, który podobnie jak wyliczeniowy, nie zamyka pętli pomiarowej, może prowadzić do znacznych różnic w wysokości końcowej w porównaniu do punktu początkowego. Kluczowym błędem myślowym jest założenie, że w każdym przypadku, bez względu na metodę, suma różnic wysokości będzie wynosić 0 mm. Elementy takie jak zmiany w terenie, błędy instrumentów i nieprecyzyjne pomiary mogą znacząco wpłynąć na wyniki. Dlatego istotne jest stosowanie ciągu zamkniętego, który zapewnia dodatkowe zabezpieczenie poprzez możliwość weryfikacji i korekty pomiarów w przypadku wystąpienia nieprawidłowości.