Rozstaw torów trasy kolejowej jest kluczowym parametrem technicznym, który mierzy się między wewnętrznymi krawędziami główek szyn. Ta metoda pomiaru jest stosowana w standardach kolejowych, ponieważ zapewnia precyzyjne określenie odległości między szynami, co jest niezbędne dla prawidłowego działania pociągów. Wewnętrzne krawędzie główek szyn stanowią punkt odniesienia, który uwzględnia różne czynniki, takie jak tolerancje produkcyjne, a także rozprężanie materiału w wyniku zmian temperatury. Dobrze zdefiniowany rozstaw torów jest ważny nie tylko dla bezpieczeństwa ruchu kolejowego, ale również dla efektywności transportu. Na przykład, w krajach o szerokim rozstawie torów, takich jak Rosja, pociągi są projektowane w taki sposób, aby mogły poruszać się stabilnie, nawet przy dużych prędkościach. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy dotyczy także projektowania infrastruktury kolejowej oraz planowania nowych linii, gdzie dokładne pomiary rozstawu pozwalają na optymalizację kosztów budowy i eksploatacji torów.
Prawidłowe zrozumienie rozstawu torów kolejowych wymaga znajomości jego definicji oraz zasad pomiaru. Wybór błędnych punktów odniesienia do pomiaru rozstawu, takich jak zewnętrzne krawędzie główek szyn czy stopek szyn, prowadzi do poważnych nieporozumień i błędnych założeń. Pomiar między zewnętrznymi krawędziami główek szyn nie odzwierciedla rzeczywistego rozstawu, ponieważ uwzględnia różnice w szerokości samej szyny oraz ewentualne odkształcenia, które mogą wystąpić w wyniku eksploatacji. Z kolei pomiar oparty na wewnętrznych krawędziach stopek szyn ignoruje kluczowy aspekt stabilności toru, jako że to właśnie główki szyn są miejscem, gdzie koła pociągu stykają się z torami. Dlatego też pomiar między wewnętrznymi krawędziami główek szyn jest uznawany za standardową praktykę inżynieryjną w branży kolejowej. Warto zauważyć, że nieprawidłowy pomiar rozstawu torów może prowadzić do zwiększonego ryzyka wykolejenia pociągu oraz innych niebezpieczeństw związanych z transportem kolejowym. Dlatego istotne jest, aby inżynierowie i technicy przestrzegali ustalonych standardów pomiarowych, aby zapewnić bezpieczeństwo i efektywność systemu transportowego.