Kwalifikacja: GIW.06 - Wykonywanie prac geologicznych

Zaciskanie otworu w skałach plastycznych to zupełnie inny mechanizm, występujący głównie w glinach lub iłach, gdzie pod wpływem wilgoci i nacisku ścianki otworu mają tendencję do zwężania się. W warstwach sypliwych, jak piaski czy żwiry, nie spotkamy efektu zaciskania, bo te materiały nie mają spójności – wręcz przeciwnie, osypują się do wnętrza otworu. Z kolei ucieczka płuczki w poszerzonej części otworu może występować w silnie przepuszczalnych formacjach, gdy płuczka znajduje ujście do otaczającej skały, ale na rysunku wyraźnie widać, że problemem jest nagromadzenie się luźnego materiału w poszerzeniu, a nie wyciek płuczki do gruntu. Co do wyżłobień w skrzyniowym otworze, to jest to bardziej związane z niejednorodnościami litologicznymi i erozją mechaniczną ścian podczas intensywnego płukania, lecz nie prowadzi to typowo do zaspypu, tylko do powstania nieregularnych jam i nierówności na ścianach otworu. Mylenie tych zjawisk wynika najczęściej z braku praktyki w pracy z różnymi typami gruntów – łatwo założyć, że każdy problem to po prostu „zator” lub „przeciek”, ale prawidłowa diagnoza wymaga zrozumienia specyfiki danej formacji. Z mojego doświadczenia mogę powiedzieć, że typowym błędem jest nieodróżnianie mechanizmów zachodzących w gruntach sypkich od tych, które pojawiają się w skałach spoistych. W branżowych dobrych praktykach kładzie się duży nacisk na szybkie rozpoznawanie zjawiska zaspypu, bo niewłaściwa identyfikacja komplikacji może prowadzić do poważnych problemów technologicznych i strat czasu.