Kwalifikacja: GIW.06 - Wykonywanie prac geologicznych

Niektóre skały magmowe, takie jak ryolit, trachit czy andezyt, często mylą się osobom uczącym się petrografii, bo na pierwszy rzut oka wydają się bardzo podobne do siebie pod względem barwy czy twardości. Jednak warto pamiętać, że kluczową sprawą jest tu sposób oraz miejsce powstawania tych skał. Ryolit, trachit i andezyt to przykłady skał magmowych wylewnych, czyli takich, które powstają na powierzchni ziemi albo tuż pod nią, gdy magma wypływa na powierzchnię podczas erupcji wulkanicznej i bardzo szybko stygnie. Szybkie ochładzanie prowadzi do drobnoziarnistej, a często nawet szkliwistej struktury i praktycznie nie da się w nich wyróżnić dużych kryształów bez użycia mikroskopu. To zupełnie coś innego niż plutoniczne skały, które krystalizują powoli, głęboko w skorupie ziemskiej. W praktyce, ryolit ze względu na dużą zawartość krzemionki, jest odpowiednikiem granitu, ale w wersji wylewnej. Trachit i andezyt również są wylewnymi, ale różnią się składem mineralnym oraz barwą. Typowy błąd to utożsamianie każdego jasnego, twardego kamienia z granitem, podczas gdy w rzeczywistości istotne są warunki powstawania. Branżowe standardy klasyfikacji skał (np. PN-EN 12407) jasno określają, że tylko te, które krystalizują głęboko i mają wyraźnie widoczną strukturę ziarnistą, można zaliczyć do plutonicznych – i to właśnie jest przypadek granitu. Poprawne rozróżnienie ma znaczenie praktyczne, bo właściwości użytkowe i wytrzymałościowe takich skał mocno się różnią. Stąd wiedza o genezie skały naprawdę przydaje się w pracy geologa czy budowlańca – oszczędza nieporozumień i pomaga dobrać odpowiedni materiał do konkretnego zastosowania.