Kwalifikacja: GIW.06 - Wykonywanie prac geologicznych

Uskoki geologiczne dzielimy pod względem charakteru ruchu skrzydeł uskoku na kilka podstawowych typów i tu łatwo się pomylić, bo nazwy bywają mylące. Uskoki zrzutowe powstają wtedy, gdy jedno skrzydło uskoku opada względem drugiego – taki ruch jest charakterystyczny przy rozciąganiu skorupy ziemskiej, np. w rowach tektonicznych. Uskoki zawiasowe to w zasadzie szczególny przypadek zrzutowych, gdzie jedno ze skrzydeł pełni funkcję zawiasu, a drugie się przemieszcza, taki typ najczęściej opisuje się w kontekście bloków skalnych w strefach rozciągania. Uskoki nożycowe z kolei mają oś obrotu, wokół której następuje przemieszczenie części bloku – ich pojawianie się wiąże się z pewnym skrętem, ale w praktyce na mapach nie widać charakterystycznego poziomego przesunięcia warstw na dużą skalę. Najczęstszym błędem jest utożsamianie każdego uskoku z przesunięciem pionowym, przez co łatwo przeoczyć, że niektóre uskoki (takie jak przesuwcze) charakteryzują się wyłącznie ruchem poziomym skrzydeł względem siebie. W efekcie, patrząc na mapę, gdzie warstwy są "przecięte" i przesunięte w bok, a nie w pionie, powinniśmy od razu kojarzyć to z uskokiem przesuwczym – takie rozpoznanie jest kluczowe np. przy ocenie ryzyka sejsmicznego czy planowaniu zabudowy na terenach aktywnych tektonicznie. W codziennej praktyce geologicznej bardzo ważna jest precyzja w rozróżnianiu tych typów, bo od tego zależy bezpieczeństwo wielu inwestycji. Moim zdaniem, najbardziej typowym błędem jest sugerowanie się tylko nazwą, bez analizy kierunku przemieszczenia – a branżowe standardy wymagają od geologa szczególnej uwagi właśnie na takie szczegóły.