Kwalifikacja: GIW.06 - Wykonywanie prac geologicznych

Bardzo łatwo pomylić pojęcia związane z metamorfizmem skał, bo terminy są podobne i często używane wymiennie przez początkujących. Aureola to określenie na strefę wokół intruzji magmowej, gdzie zachodzą zmiany metamorficzne pod wpływem wysokiej temperatury – ale nie jest to zestaw mineralny, tylko raczej obszar w skałach. W praktyce aureola kontaktowa może mieć różny skład mineralny w zależności od warunków, ale nie definiuje specyficznego „zestawu” minerałów, więc nie spełnia definicji facji. Polimorfoza odnosi się do minerałów o tym samym składzie chemicznym, ale różnej strukturze krystalicznej, jak np. grafit i diament – to raczej kwestia właściwości pojedynczego minerału, a nie całych zespołów mineralnych. Często spotykam się z myleniem tego hasła, bo oba procesy (metamorfizm i polimorfizm) wynikają ze zmian warunków ciśnienia i temperatury, ale polimorfoza to nie jest opis facji. Pseudomorfoza natomiast dotyczy sytuacji, kiedy jeden minerał zastępuje drugi, zachowując jego zewnętrzny kształt – czyli mamy imitację formy, ale już nie składu mineralnego. To jest bardzo ciekawy proces, często widoczny w okazach kolekcjonerskich, ale nie mówi nam nic o warunkach metamorfizmu jako takich. Moim zdaniem, najczęstszy błąd polega na utożsamianiu stref przestrzennych (aureola), właściwości pojedynczych minerałów (polimorfoza, pseudomorfoza) z klasyfikacją całych zespołów mineralnych, które są wyznacznikiem warunków ciśnienia i temperatury, czyli właśnie facji. Dlatego, żeby dobrze zrozumieć temat, warto zapamiętać, że tylko facja odpowiada za jednoznaczne określenie warunków metamorfizmu na podstawie zespołu mineralnego, zgodnie z przyjętymi klasyfikacjami w geologii metamorficznej.