Kwalifikacja: GIW.06 - Wykonywanie prac geologicznych

Wskazanie frakcji iłowej, pyłowej lub żwirowej jako dominującej w analizowanej próbce jest typowym błędem wynikającym z nieprawidłowej interpretacji wykresu granulometrycznego lub mylenia zakresów poszczególnych frakcji. Iły i pyły reprezentują cząstki o znacznie mniejszych średnicach – odpowiednio poniżej 0,002 mm dla iłów i 0,002–0,063 mm dla pyłów, zgodnie z polską normą PN-EN ISO 14688-1. Na omawianym wykresie widzimy, że zawartość tych frakcji jest bardzo niewielka, bo krzywa zaczyna się zdecydowanie wyżej, poza zakresem dominacji tych uziarnień. Często błędnie zakłada się, że obecność drobnych składników przesądza o dominacji całości, a to nieprawda – decyduje procentowy udział w całym materiale. Z kolei frakcja żwirowa zaczyna się od 2 mm wzwyż; w analizowanej próbce udział żwiru jest marginalny, co widać po szybkim przejściu krzywej w tej strefie, praktycznie bez rozciągnięcia na osi poziomej. Taki błąd zwykle wynika z nieuwzględnienia logarytmicznej skali wykresu lub z automatycznego kojarzenia większych ziaren z przewagą żwiru. W praktyce, błędna identyfikacja frakcji prowadzi do nietrafionych decyzji projektowych, np. nieodpowiedniego doboru technologii wzmocnienia gruntu czy nawet niewłaściwego przeznaczenia materiału. Dla właściwej interpretacji zawsze warto pamiętać o normatywnych granicach poszczególnych frakcji oraz analizować nie tylko początek i koniec krzywej, ale przede wszystkim jej przebieg – to on mówi nam najwięcej o dominującym uziarnieniu i przydatności gruntu do konkretnych zastosowań. Najczęstszy błąd to patrzenie tylko na jeden fragment wykresu bez całościowej oceny czy nieuwzględnienie, że o dominacji decyduje szeroki zakres procentowy udziału, a nie tylko obecność danej frakcji.