Niezgodność erozyjna, inaczej zwana niezgodnością typu diskordancji erozyjnej, jest jednym z najczęstszych typów niezgodności spotykanych w geologii. Charakteryzuje się ona wyraźną powierzchnią erozyjną oddzielającą starsze skały leżące poniżej od młodszych osadów nadległych. Na rysunku widać falistą, nieregularną granicę – to klasyczna cecha powierzchni erozyjnej, która powstała w wyniku wpływu czynników zewnętrznych, takich jak woda czy wiatr, prowadząc do usunięcia części starszych warstw, zanim nastąpiło nowe osadzanie. W praktyce inżynierskiej i geologicznej rozpoznanie tego typu niezgodności ma olbrzymie znaczenie przy ocenie stabilności gruntu, przewidywaniu obecności złóż czy określaniu historii geologicznej terenu. Moim zdaniem, w polskich realiach budowlanych warto mieć na uwadze, że niezgodność erozyjna może wskazywać na zmienne parametry podłoża, co jest istotne np. przy projektowaniu fundamentów lub tuneli. Z mojego doświadczenia, poprawne rozpoznanie takiej struktury to podstawa przy sporządzaniu dokumentacji geologiczno-inżynierskiej, bo powierzchnia erozyjna często bywa siedliskiem utworów nieciągłych lub materiałów słabo nośnych. To jedna z tych rzeczy, których nie można przegapić na przekroju geologicznym – zdecydowanie warto się tego nauczyć.
Wśród podanych odpowiedzi można zauważyć kilka typowych nieporozumień, które często pojawiają się podczas nauki stratygrafii i interpretacji przekrojów geologicznych. Penakordancja to pojęcie, które bywa mylone z różnymi rodzajami niezgodności, jednak w naukach geologicznych odnosi się do sytuacji, gdy warstwy nadległe i podległe są względem siebie zgodne, bez przerw w sedymentacji i bez większych zaburzeń – to coś zupełnie innego niż niezgodności, które zawsze wskazują na epizody przerwy lub erozji. Niezgodność kątowa charakteryzuje się tym, że warstwy starsze są nachylone pod innym kątem niż warstwy młodsze, co daje wyraźny, skośny kontakt – gdyby na rysunku pojawiało się takie wyraźne nachylenie, mielibyśmy podstawy do wskazania tej opcji, ale tutaj kontakt jest poziomy, choć nieregularny. Z kolei niezgodność przekraczająca to sytuacja, gdy warstwy młodsze przecinają starsze pod kątem, często obejmując różne jednostki geometryczne, ale w tym przypadku nie mamy tego typu relacji – młodsze warstwy leżą bezpośrednio na powierzchni erozyjnej, nie przecinają starszych struktur pod kątem. Typowym błędem jest też sugerowanie się samą nieregularnością powierzchni – nie każda nieregularność to już niezgodność kątowa czy przekraczająca. Kluczowe jest zrozumienie, że niezgodność erozyjna powstaje tam, gdzie nastąpiła wyraźna przerwa w osadzaniu, połączona z erozją, zanim rozpoczęła się kolejna faza depozycji – i to właśnie mamy na tym przekroju. Dlatego tak ważne jest nie tylko nauczenie się definicji, ale też zwracanie uwagi na praktyczne szczegóły widoczne na rysunkach czy w terenie.