Kwalifikacja: GIW.06 - Wykonywanie prac geologicznych

Wielu osobom może się wydawać, że próbnik boczny służy do pobierania prób z materiału, który wypływa z otworu razem z płuczką albo z rozkruszonego rdzenia, ale to nie do końca tak działa. Płuczka wiertnicza rzeczywiście transportuje fragmenty gruntu czy skał na powierzchnię, lecz te próbki są już wymieszane, rozmyte, często też zawierają domieszki z różnych głębokości. Z mojego doświadczenia wynika, że taka próbka z płuczki jest mało reprezentatywna, bo nie da się dokładnie określić głębokości jej pochodzenia. Z kolei rozkruszona część rdzenia wiertniczego to materiał, który został już mechanicznie naruszony, często rozdrobniony przez świder czy narzędzie rdzeniujące – tu również tracimy ciągłość i dokładność, a próbka nie oddaje rzeczywistych właściwości warstw geologicznych. Pobieranie z obwodu rdzenia także nie jest precyzyjne, bo rdzeń już podczas wydobycia z otworu może ulec deformacji albo zanieczyszczeniu płuczką. Typowym błędem myślowym jest przekonanie, że każda próbka pobrana z otworu jest równie wartościowa – praktyka pokazuje, że tylko próbki pobrane bezpośrednio ze ściany otworu, właśnie przy pomocy próbnika bocznego, pozwalają na uzyskanie najbardziej wiarygodnych wyników laboratoryjnych. Branżowe normy i dobre praktyki jasno wskazują, że jeśli zależy nam na reprezentatywności i dokładnej analizie, to próbnik boczny jest narzędziem pierwszego wyboru, szczególnie gdy inne metody zawodzą lub generują próbki o zaniżonej jakości. Prawidłowe zrozumienie tego procesu to podstawa pracy w geotechnice i geologii inżynierskiej, bo tylko wtedy wyniki badań można uznać za wiążące przy realizacji poważnych inwestycji.