Kwalifikacja: GIW.06 - Wykonywanie prac geologicznych

W mineralogii spotykamy różne sposoby skupiania się minerałów, ale nie wszystkie są sobie równe pod względem budowy czy genezy. Geoda to pustka w skale, wypełniona zwykle kryształami, przy czym mają one formę nacieków na wewnętrznej powierzchni kuli lub owalnej przestrzeni – te kryształy wyrastają do środka pustki, a nie z jednej płaszczyzny, jak w przypadku szczotki. Często widząc kryształy w skale, mylimy geody z innymi formami, ale z mojego doświadczenia to typowy błąd przy nauce mineralogii. Konkrecja natomiast to zupełnie inna bajka – to skupienie minerału albo minerałów, powstające w wyniku stopniowego narastania wokół jakiegoś jądra, najczęściej o kształcie kulistym lub owalnym, i raczej nie znajdziemy tam pojedynczych, dobrze wykształconych kryształów sterczących jak w szczotce. Dendryt zaś, choć nazwa brzmi efektownie, to tylko płaskie, rozgałęzione skupienie, przypominające kształtem gałązkę lub liść paproci – jest to efekt wtórnych procesów chemicznych, najczęściej tlenków manganu i żelaza, a nie krystalizacji z roztworu. Moim zdaniem najczęstszy błąd to sugerowanie się ogólnym kształtem zamiast szczegółami budowy; warto pamiętać, że szczotka to zawsze zespół kryształów rosnących z jednej powierzchni, nie zamknięta pustka (jak geoda) czy kulista masa (jak konkrecja). Dendrytów w ogóle nie należy mylić z formami krystalicznymi, bo to zupełnie inna historia. Te rozróżnienia są bardzo ważne zarówno w praktyce terenowej, jak i przy pracy laboratoryjnej czy muzealnej – precyzja nazewnictwa oszczędza sporo nieporozumień i niepotrzebnych korekt w dokumentacji.