Karpaty faktycznie powstały w wyniku zamknięcia Oceanu Tetydy, co jest jednym z kluczowych zagadnień w paleogeografii oraz tektonice płyt. To właśnie podczas orogenezy alpejskiej, kiedy dochodziło do kolizji płyt lądowych, zamknięcie Tetydy doprowadziło do wypiętrzenia wielu gór, w tym Karpat. W praktyce wiedza o takim pochodzeniu tych gór jest niezbędna na przykład w geologii inżynierskiej czy podczas planowania dużych inwestycji infrastrukturalnych w regionach górskich – pozwala lepiej rozumieć występowanie fałdowań, uskoku czy specyficznych typów skał. Z mojego doświadczenia wynika, że inżynierowie geotechniczni, geolodzy czy nawet urbaniści powinni znać genezę gór, bo ma to duży wpływ na analizę ryzyka związanego z osuwiskami czy planowanie tras komunikacyjnych. Jeśli chodzi o standardy branżowe, to szczegółowa znajomość procesów tektonicznych jest wymagana w wielu normach dotyczących budownictwa w terenach górskich (np. Eurokod 7). Dodam jeszcze, że Karpaty są świetnym przykładem łańcucha górskiego, gdzie zachowały się ślady dawnych oceanów – to właśnie dlatego znajdziemy tam liczne skały pochodzenia oceanicznego, takie jak ofiolity. W praktyce, analizując skład litologiczny Karpat, można odczytać całą ich geologiczną historię, co jest niesamowitą lekcją dla każdego, kto interesuje się Ziemią i jej przeszłością.
Wybór innych gór, takich jak Andy, Himalaje czy Kordyliery, często wydaje się logiczny na pierwszy rzut oka, ale nie do końca odpowiada rzeczywistym procesom geologicznym, które prowadziły do ich powstania. Andy i Kordyliery, mimo że są bardzo rozległymi i imponującymi pasmami górskimi, powstały głównie na skutek subdukcji oceanicznej płyty pod kontynentalną, a nie w wyniku zamykania Oceanu Tetydy. Andy to efekt zderzenia płyty Nazca z płytą południowoamerykańską, gdzie zachodzi subdukcja pod zachodnim wybrzeżem Ameryki Południowej, a Kordyliery mają podobny mechanizm, ale związany z zachodnią krawędzią Ameryki Północnej. Himalaje z kolei, choć są efektem kolizji płyt kontynentalnych (indyjskiej i eurazjatyckiej), powstały w wyniku zamknięcia Oceanu Tetys, a nie Oceanu Tetydy. To są dwa różne, choć powiązane, baseny oceaniczne w historii geologicznej Ziemi, co często wprowadza zamieszanie. Typowym błędem jest mylenie tych dwóch oceanów i przyjmowanie, że każdy łańcuch górski powstały w orogenezie alpejskiej miał identyczne źródło. W rzeczywistości Karpaty wyrosły bezpośrednio na miejscu dawnego Oceanu Tetydy i ich struktura geologiczna, skład skał czy obecność ofiolitów jednoznacznie na to wskazują. Z mojego punktu widzenia, dokładne poznanie genezy pasm górskich pozwala nie tylko lepiej rozumieć geologię Europy czy Azji, ale też unikać uproszczeń i błędów podczas praktycznego zastosowania tej wiedzy, na przykład w budownictwie czy planowaniu infrastruktury. Dlatego tak ważne jest, żeby rozróżniać poszczególne procesy orogeniczne i nie ulegać pokusie zbyt łatwych skojarzeń na podstawie podobieństw w nazwach lub położeniu geograficznym.