Rezerwat Przyrody Nieożywionej Bonarka faktycznie nie posiada obecnie statusu Geoparku Krajowego. To miejsce chronione, o dużej wartości geologicznej i historycznej, ale nie spełnia określonych kryteriów, aby uzyskać taki tytuł od Polskiego Komitetu ds. Geoparków. Status Geoparku Krajowego otrzymują obszary, które wyróżniają się unikalnością form geologicznych, prowadzą szeroko zakrojone działania edukacyjne i promocyjne oraz mają odpowiednią infrastrukturę dla odwiedzających. W praktyce to taki rodzaj „muzeum pod chmurką”, gdzie można się dowiedzieć mnóstwa ciekawostek o historii Ziemi, a jednocześnie korzystać z zagospodarowanych szlaków czy punktów informacyjnych. Bonarka, mimo że jest ciekawa – można tam zobaczyć wychodnie skał czy stare wyrobiska – to jednak nie jest objęta programami edukacyjnymi i promocją na skalę odpowiadającą geoparkom krajowym. Z mojego doświadczenia wynika, że status Geoparku często pomaga w rozwoju regionu, bo przyciąga turystów zainteresowanych geoturystyką i daje szansę na dodatkowe finansowanie. Dla osób zajmujących się ochroną środowiska i edukacją terenową to też spora różnica – geoparki muszą spełniać konkretne standardy np. w prowadzeniu zajęć dla szkół czy organizacji imprez popularnonaukowych. W branży uznaje się, że dobre geoparki to nie tylko ochrona, ale też aktywne działania na rzecz społeczności lokalnej i nauki. Warto znać te różnice, bo czasem takie szczegóły mogą nawet pomóc w zdobyciu pracy w sektorze ochrony przyrody.
Założenie, że Góra Św. Anny, Łuk Mużakowa czy nawet Karkonoski Park Narodowy nie posiadają statusu Geoparku Krajowego, to często efekt mylenia różnych form ochrony przyrody lub nieścisłości w rozumieniu, czym w ogóle jest geopark. W praktyce, zarówno Góra Św. Anny, jak i Łuk Mużakowa to oficjalnie uznane Geoparki Krajowe, a nawet mają certyfikację UNESCO Global Geopark, co jest potwierdzeniem ich wyjątkowych walorów geologicznych i dobrze rozwiniętej infrastruktury edukacyjnej oraz turystycznej. W przypadku Karkonoskiego Parku Narodowego, choć park ten jest dobrze znany z ochrony przyrody i walorów krajobrazowych, nie należy on do sieci Geoparków Krajowych – tu jednak często myli się pojęcia, bo parki narodowe i geoparki to zupełnie inne formy ochrony i promocji dziedzictwa geologicznego. Typowym błędem jest założenie, że każdy rezerwat, park lub ciekawe miejsce geologiczne automatycznie może być geoparkiem – to nieprawda. Geoparki muszą spełnić dużo szersze kryteria, m.in. prowadzić aktywną edukację, angażować lokalną społeczność oraz być promowane na szczeblu krajowym lub międzynarodowym. Problemem jest też nieuwzględnianie tego, że status Geoparku często oznacza współpracę wielu instytucji, a nie tylko ochronę przyrody. W branży geoturystycznej zwraca się uwagę, że takie pomyłki wynikają z pobieżnej znajomości przepisów i standardów. Warto więc zawsze sprawdzać aktualne listy Geoparków Krajowych – są one publikowane np. przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska albo Polskie Towarzystwo Geologiczne. Moim zdaniem, szczególnie dla osób uczących się w technikum lub planujących pracę w ochronie środowiska, taka wiedza to podstawa, bo pozwala rozumieć, jak praktycznie działają systemy ochrony dziedzictwa geologicznego w Polsce.