Kwalifikacja: GIW.06 - Wykonywanie prac geologicznych

Często zdarza się, że uczniowie mylą genezę terra rosa z innymi rodzajami gleb pochodzącymi z wietrzenia różnych typów skał – i to całkiem zrozumiałe! W praktyce jednak tylko skały węglanowe, takie jak wapienie czy dolomity, stanowią źródło tego czerwonego, gliniastego materiału. Gipsowe podłoże nie daje terra rosa, bo gips łatwiej i szybciej się rozpuszcza w wodzie, pozostawiając po sobie raczej białe lub szarawe gleby, ubogie w żelazo i nie mające tego charakterystycznego czerwonawego odcienia. Flisze, czyli naprzemianległe warstwy piaskowców, mułowców i łupków, to zupełnie inna bajka – wietrzenie takich skał prowadzi do powstania gleb ilastych, często ciężkich i czasem nawet podmokłych, ale nie terra rosa. Z kolei krzemionkowe skały (np. piaskowce, kwarcyty) nie zawierają praktycznie żadnych węglanów ani większych ilości związków żelaza w formie, która mogłaby nadać glebie czerwone zabarwienie – więc ich wietrzenie prowadzi raczej do powstania piasków, żwirów, ewentualnie gleb bielicowych. Typowy błąd polega na utożsamianiu czerwonych gleb z każdym rodzajem skały – a tu niestety liczą się szczegóły chemiczne. Moim zdaniem, dla geologa czy nawet budowlańca rozróżnienie, po jakich skałach powstała gleba, to kluczowa kwestia – od tego zależą parametry gruntu, jak nasiąkliwość, odporność na osiadanie czy podatność na ruchy masowe. Warto pamiętać, że tylko chemiczne wietrzenie skał węglanowych daje właśnie taką charakterystyczną, bogatą w tlenki żelaza terra rosa, a reszta, choć może wyglądać podobnie na pierwszy rzut oka, ma zupełnie inne właściwości i pochodzenie.