Kwalifikacja: GIW.06 - Wykonywanie prac geologicznych

W przypadku analizowania procesów zachodzących na zakolach rzek, bardzo łatwo można pomylić pojęcia i wyciągnąć błędne wnioski. Akumulacja rzeczywiście występuje w obrębie koryta, lecz dominuje po wewnętrznej stronie zakola, gdzie nurt zwalnia i osady mają tendencję do odkładania się, a nie po zewnętrznej, gdzie woda działa z dużą siłą. Erozja denna, choć ważna, polega głównie na pogłębianiu dna koryta przez ścieranie materiału skalnego lub osadów, co obserwuje się głównie w górnych biegach rzek lub na prostych odcinkach koryta, a nie w miejscach wskazanych na rysunku. Z kolei erozja wsteczna to proces cofania się progu wodospadu lub źródła w kierunku początkowego biegu rzeki – mało związany z bokami zakoli czy meandrów. Typowym błędem jest utożsamianie najsilniejszych procesów z miejscem, gdzie woda płynie najszybciej, nie rozróżniając jednak kierunku działania sił – w zakolach dominuje ścinanie boczne, a nie pogłębianie czy cofanie. Z mojego doświadczenia wynika, że często myli się te procesy przez podobieństwo nazw, jednak w praktyce inżynierskiej czy środowiskowej trzeba nauczyć się rozpoznawać, które zjawisko odpowiada konkretnym przekształceniom terenu. Warto zawsze zwracać uwagę na to, jaki typ sił dominuje w danym punkcie – czy to siła ścinająca bocznie, czy może działająca pionowo lub wstecznie. Takie rozróżnienie to podstawa przy projektowaniu zabezpieczeń przeciwpowodziowych, umocnień brzegów czy ocenie ryzyka powstawania nowych starorzeczy.