Kwalifikacja: GIW.06 - Wykonywanie prac geologicznych

Zastanawiając się nad odpowiedzią, łatwo pomylić pojęcia, bo skały i produkty erupcji wulkanicznych mogą wyglądać dość podobnie, zwłaszcza jeśli nie analizuje się procesu ich powstawania. Scoria, choć również jest porowatą skałą wulkaniczną, zazwyczaj tworzy się z lawy bazaltowej o mniejszej zawartości gazów i jest cięższa od pumeksu – nie unosi się na wodzie. Często spotyka się ją w obszarach wulkanicznych, ale nie zawiera aż tylu pustek gazowych co pumeks, a jej porowatość jest mniej intensywna. Bomba wulkaniczna natomiast to fragment lawy, który zostaje wyrzucony z krateru w stanie półpłynnym, formuje się w powietrzu i zastyga podczas lotu, jednak jej struktura jest znacznie mniej porowata, bo gazy zdążają się ulotnić tuż po wyrzuceniu – przez co nie powstaje charakterystyczna, lekka struktura jak w pumeksie. Fumarola to z kolei zupełnie inna bajka, bo w ogóle nie jest skałą – to po prostu otwór w ziemi, przez który wydobywają się gorące gazy wulkaniczne, głównie para wodna i różne związki siarki. Częstym błędem jest utożsamianie fumaroli z produktami erupcji, ale to raczej efekt działania niż wytwór samej lawy. W praktyce pomylenie tych pojęć bierze się z mylenia skutków działania wulkanu: nie wszystko, co wylatuje z krateru, zamienia się w lekką, porowatą skałę. Warto na to uważać, szczególnie jeśli interesuje Cię budownictwo czy geologia techniczna, bo w tych branżach dokładne rozróżnienie materiałów jest kluczowe przy doborze surowców do konkretnych zastosowań. Moim zdaniem, najtrudniejsze jest wyłapanie niuansów w powstawaniu porowatych skał, ale jak się przeanalizuje genezę pumeksu, to reszta staje się jasna i logiczna.