To, że skamieniałość na rysunku jest przewodnia dla kambru, wynika z jej charakterystycznych cech – to trylobit, czyli bardzo typowy przedstawiciel fauny kambryjskiej. Trylobity są wręcz ikoną tego okresu, bo pojawiły się właśnie w kambrze i w późniejszych okresach stopniowo wymierały, aż zniknęły całkowicie. W praktyce geologicznej i paleontologicznej, jeśli w skałach znajdziemy takie skamieniałości, możemy być niemal pewni, że mamy do czynienia z osadami kambryjskimi. Moim zdaniem to jeden z fajniejszych przykładów skamieniałości przewodnich – bo od razu rzuca się w oczy i nie da się go pomylić np. z amonitem czy belemnitem z mezozoiku. W analizach stratygraficznych wykorzystuje się właśnie takie skamieniałości do określania względnego wieku warstw – jest to zgodne z międzynarodowymi standardami (np. ICS). W codziennej pracy geologa, taki trylobit to bardzo praktyczna poszlaka, zwłaszcza tam, gdzie nie można wykonać dokładnych datowań izotopowych. Warto też pamiętać, że dzięki obecności skamieniałości przewodnich, można zestawiać profile z różnych części świata – i to jest naprawdę użyteczne narzędzie w badaniach nad przeszłością Ziemi.
Często spotykaną trudnością w nauce paleontologii jest poprawne rozpoznawanie skamieniałości przewodnich i przypisywanie ich do konkretnych okresów geologicznych. Skamieniałości z takich okresów jak perm, dewon czy karbon są bardzo różnorodne, ale trylobity – które widzimy na rysunku – nie należą do charakterystycznych dla tych czasów. W permie dominowały zupełnie inne organizmy, np. amonity czy pewne grupy ramienionogów, a trylobity już praktycznie wymarły i nie pełniły roli skamieniałości przewodnich. W dewonie owszem, można spotkać fragmenty trylobitów, ale ich znaczenie przewodnie jest wtedy marginalne – znacznie ważniejsze są np. ryby pancerne lub rośliny zarodnikowe. Karbon natomiast kojarzy się głównie z rozwojem ogromnych lasów pierwotnych i roślinności lądowej, a także z pierwszymi dużymi owadami i płazami. Przyjmując, że skamieniałość na ilustracji mogła być przewodnia dla tych okresów, łatwo popełnić błąd polegający na utożsamianiu trylobitów z całą paleozoiczną fauną, a tak naprawdę ich prawdziwy rozkwit przypada na kambr. Z mojego doświadczenia wynika, że kluczem jest właśnie rozróżnianie konkretnych typów skamieniałości przewodnich i umiejętność ich powiązania z właściwym okresem stratygraficznym, zgodnie z praktykami Międzynarodowej Komisji Stratygraficznej. Takie pomyłki wynikają często z uproszczeń w nauce lub zbyt ogólnego podejścia do tematu. Dlatego tak ważne jest, by nie tylko znać przykłady skamieniałości przewodnich, ale rozumieć ich kontekst geologiczny i ewolucyjny.